ÇÖZELTİLERDE ÇÖZÜNME VE ÇÖKELME OLAYLARI

ÇÖZÜNÜRLÜK VE K_çç BAĞINTILARININ YAZILMASI

Maddelerin birbiri içeresinde homojen olarak dağılmasına çözünme denir.

Sabit sıcaklık ve basınç koşullarında 1 L doygun çözeltide çözünmüş maddenin mol sayısına molar çözünürlük denir.

AgCI katısının suya atılıp çözünmesi ile hızlı bir şekilde Ag⁺ ve CI^– iyonları oluşur. Bir süre sonra çözünme hızı azalır, çökelme hızı artar. Her iki hız eşitlendiğinde denge kurulur.

Yapısında,

Nitrat (NO^–₃) bulunan bileşiklerin tamamı

Hidroksit (OH^–) bulunan alkali metallerin ve bazı toprak alkali metallerin bileşikleri

Amonyum (NH⁺₄) bulunan bileşikler

Asetat (CH₃COO^–) bulunan tuzlar suda iyi çözünürler.

Çözünürlük çarpımı (K_çç), doygun bir çözeltideki iyon derişimlerinin çarpımıdır.

Belirli bir sıcaklıkta her katı madde için bir K_çç değeri vardır. Denge sabiti olduğundan sadece sıcaklıkla değişir.

Çözünürlük çarpımı (K_çç) ile katı maddenin çözünürlükleri bulunabilir ya da karşılaştırılabilir.

Çözünürlük Çarpımı Hesaplamaları:

Çözünürlük, doymuş çözeltiler için kullanılan bir kavramdır. K_çç yardımı ile doygun çözeltilerdeki molar çözünürlük değerleri bulunabilir.

Bileşiğin formülünü ve K_çç değerlerini bilmek hesaplamaları kolaylaştırır.

DOYMUŞLUK, DOYMAMIŞLIK VE ÇÖKELME

Çökelti oluşumu,

Çözücüye çözebileceğinden fazla çözünen eklenmesi ile

Farklı çözeltilerin karıştırıldığında bazı anyon ve katyonların birleşerek katı halde çözeltiden ayrılması ile gerçekleşir:

Çökelme olayının gerçekleşmesi için gerekli koşullardan biri de çözeltinin doygunluğa ulaşmış olmasıdır.

Belirli bir andaki iyon derişimlerinin çarpımı (K_i) ile çözünürlük çarpımı (K_çç) karşılaştırılarak çözeltinin durumu hakkında yorum yapılabilir.

Eğer,

K_i < K_çç ise çözelti doymamıştır ve çökelme olmaz.

K_i = K_çç ise çözelti doymuştur ve çökelme olmaz.

K_i > K_çç ise çözelti önce doyar sonra çökelme olur. Çökelme K_i = K_çç oluncaya kadar devam eder.

Çözünürlüğe Etki Eden Faktörler