Çizgi Ölçeğin Kesir Ölçeğe Çevrilmesi 9.Sınıf Coğrafya
Çizgi ölçeğin kesir ölçeğe çevrilmesi
Ölçek üzerindeki bölmelerin tamamı gerçek uzunluğu gösterir. Ölçek uzunluğu, gerçek uzunluğa bölünür.
Bu çizgi ölçeğin, kesir ölçek cinsinden değeri aşağıdakilerden hangisidir?
Çözüm: Çizgi ölçek 4 cm olduğuna göre, çentikler arasındaki her parça 1 cm’dir. Ölçeğin yanında “birim” olarak metre (m) belirtildiğinden dolayı 1 cm, 50 m’yi göstermektedir.
Haritanın kesir ölçeği 1/5.000’dir. » Yanıt B
📝 Çözümlü Örnek Sorular
Soru 1:
Çizgi ölçeği verilen bir haritada 1 cm 10 km’yi gösteriyorsa, bu haritanın kesir ölçeği nedir?
Çözüm:
- 10 km = 1.000.000 cm (10 km × 100.000 cm/km)
- Kesir ölçek = 1 / 1.000.000
Cevap: 1/1.000.000
Soru 2:
Aşağıdaki çizgi ölçeğin kesir ölçek karşılığı nedir?
(Çizgi ölçekte 2 cm = 5 km)
Çözüm:
- 2 cm = 5 km → 1 cm = 2,5 km
- 2,5 km = 250.000 cm
- Kesir ölçek = 1 / 250.000
Cevap: 1/250.000
Soru 3:
Bir çizgi ölçekte 4 cm’lik bölüm 20 km’yi gösteriyorsa, bu haritanın kesir ölçeği kaçtır?
Çözüm:
- 4 cm = 20 km → 1 cm = 5 km
- 5 km = 500.000 cm
- Kesir ölçek = 1 / 500.000
Cevap: 1/500.000
Soru 4:
Çizgi ölçeğin bir bölümü 5 cm olarak ölçülmüş ve bu 25 km’ye denk geliyorsa, kesir ölçek nasıl ifade edilir?
Çözüm:
- 5 cm = 25 km → 1 cm = 5 km
- 5 km = 500.000 cm
- Kesir ölçek = 1 / 500.000
Cevap: 1/500.000
Soru 5:
Bir çizgi ölçekte 3 cm 15 km’yi temsil ediyorsa, kesir ölçek nedir?
Çözüm:
- 3 cm = 15 km → 1 cm = 5 km
- 5 km = 500.000 cm
- Kesir ölçek = 1 / 500.000
Cevap: 1/500.000
🎯 Pratik Yöntem:
- Çizgi ölçekte 1 cm’nin kaç km olduğunu bul.
- Km’yi cm’ye çevir (1 km = 100.000 cm).
- 1 / bulduğun cm değeri şeklinde yaz.
Örnek:
- 1 cm = 8 km → 8 km = 800.000 cm → Kesir ölçek: 1/800.000
Dikkat:
- Sorularda çizgi ölçeğin bölümleri karıştırılmamalıdır. Önce 1 cm’lik değer hesaplanır.
- Km → cm çevriminde 100.000 ile çarpılır (1 km = 100.000 cm).
📌 Pratik Bilgiler
- Çizgi Ölçek: Harita üzerindeki bir uzunluğun gerçekte ne kadar olduğunu gösteren grafik ölçektir.
- Kesir Ölçek: 1/50.000 gibi pay ve paydadan oluşan ölçektir. Pay harita uzunluğunu, payda gerçek uzunluğu gösterir.
- Çevrim Formülü:
- Kesir Ölçek = Harita Uzunluğu (cm) / Gerçek Uzunluk (cm)
- Çizgi ölçekteki 1 cm’nin gerçekte kaç km olduğu bulunur, sonra cm’ye çevrilir.