Canlıların yapısını anlamak, fen bilimlerinin temel konularından biridir. Hücreler, canlıların en küçük yapı taşlarıdır ve canlı organizmaların tüm işlevleri bu yapı taşları sayesinde gerçekleşir. “5. Sınıf Canlıların Yapısına Yolculuk” başlığında, öğrenciler hücrelerin yapısını ve organellerini keşfedecek, ardından destek ve hareket sisteminin nasıl çalıştığını öğrenecekler. Bu bilgiler, canlıların işleyişine dair temel kavrayışlar geliştirmelerine yardımcı olacak.

5. Sınıf Canlıların Yapısına Yolculuk Testleri

---

5. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite: Canlıların Yapısına Yolculuk Konuları (Yeni Müfredat)

Hücre ve Organelleri

• Bitki ve Hayvan Hücrelerinin Temel Kısımları ve Organelleri
• Hücre – Doku – Organ – Sistem – Organizma

Destek ve Hareket Sistemi

• Destek ve Hareket Sisteminin Yapıları (Bileşenleri)
• Destek ve Hareket Sisteminin Sağlığı

---

Kısa Konu Özeti ve Çözümlü Sorular

Hücre ve Organelleri

Hücre, canlıların en küçük yapı taşıdır ve tüm canlılar hücrelerden oluşur. Hücreler, canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmeleri için gerekli tüm işlevleri yerine getirir. Hücrelerin içinde farklı işlevlere sahip birçok yapı bulunur, bu yapılara organel adı verilir. İşte bazı önemli organeller:

• Hücre zarı: Hücreyi dış ortamdan ayırır ve hücre içine girip çıkan maddeleri kontrol eder.
• Çekirdek: Hücrenin yönetim merkezidir. Genetik bilgiyi (DNA) taşır ve hücrenin tüm faaliyetlerini düzenler.
• Mitokondri: Hücrenin enerji fabrikasıdır. Hücrenin ihtiyaç duyduğu enerjiyi üretir.
• Kloroplast (Sadece bitki hücrelerinde bulunur): Güneş ışığını kullanarak bitkilerin fotosentez yapmasını sağlar.
• Sitoplazma: Organellerin içinde bulunduğu, hücreyi dolduran sıvıdır.
• Ribozom: Hücrede protein sentezinden sorumlu organeldir.

Hücreler, bitki ve hayvan hücreleri olarak iki gruba ayrılır. Bitki hücrelerinde kloroplast ve hücre çeperi bulunurken, hayvan hücrelerinde bu yapılar yoktur.

Destek ve Hareket Sistemi

Canlıların vücutlarını ayakta tutabilmeleri ve hareket edebilmeleri için bir destek ve hareket sistemi vardır. İnsanlarda bu sistem, kemikler, kaslar ve eklemlerden oluşur. Kemikler, vücudun dik durmasını sağlar ve organları korur. Kaslar ise kemiklere bağlıdır ve hareket etmemizi sağlar.

Destek ve hareket sistemi üç ana bölümden oluşur:

1. İskelet sistemi: Vücudu ayakta tutan kemiklerin birleşiminden oluşur. İskelet, vücudun dik durmasını sağlar ve iç organları korur.
2. Kas sistemi: Kaslar, kemiklere bağlıdır ve hareket etmemizi sağlar. Kaslar kasılıp gevşeyerek kemikleri hareket ettirir.
3. Eklemler: İki kemiğin birleştiği yerlerde bulunur. Hareketi sağlayan yapılardır.

Bu sistem sayesinde insanlar ve hayvanlar yürüyebilir, koşabilir, eğilip kalkabilir ve farklı hareketler yapabilirler.

Soru 1:

Zeynep, bahçesinde çiçek dikerken kökleri inceledi ve bitkinin bu kökler sayesinde besin ve su aldığını fark etti. Bitki hücresinde kökün bu işlemi yapmasını sağlayan enerji üretici organel nedir?

A) Mitokondri
B) Kloroplast
C) Ribozom
D) Çekirdek

Çözüm:
Bitki hücresinde enerji üretimi mitokondri tarafından sağlanır. Bu enerji, köklerin su ve besin taşımasında kullanılır.

Doğru Cevap: A

---

Soru 2:

Ahmet, futbol oynarken dizini büküp doğrultarak topa vurdu. Bu hareket sırasında hangi yapılar birlikte çalışmıştır?

A) Kaslar ve sinirler
B) Kemikler ve kaslar
C) Kalp ve damarlar
D) Hücreler ve dokular

Çözüm:
Topa vurma hareketi, kaslar ve kemiklerin eklem yardımıyla birlikte çalışmasıyla gerçekleşir.

Doğru Cevap: B

---

Soru 3:

Elif, mikroskopta bitki hücresini inceledi ve hücrede yalnızca bitkilerde bulunan bir organel gördü. Bu organel bitkilerin enerji üretmesini sağlar. Bu organel nedir?

A) Lizozom
B) Mitokondri
C) Ribozom
D) Kloroplast

Çözüm:
Bitki hücresinde fotosentez yaparak enerji üreten organel kloroplasttır.

Doğru Cevap: D

---

Soru 4:

Bir öğrenci, vücuttaki en uzun kemiğin ne olduğunu öğrenmek istedi. Bu kemik vücudun hangi bölümünde bulunur?

A) Kol
B) Kafa
C) Bacak
D) Gövde

Çözüm:
Vücuttaki en uzun kemik olan uyluk kemiği bacağın üst kısmında bulunur.

Doğru Cevap: C

---

Soru 5:

Ayşe, bir hücrenin kontrol merkezi olan ve tüm yaşamsal olayları yöneten organeli inceledi. Bu organel nedir?

A) Mitokondri
B) Çekirdek
C) Ribozom
D) Hücre zarı

Çözüm:
Hücrenin kontrol merkezi olarak görev yapan organel çekirdektir.

Doğru Cevap: B

---

Soru 6:

Bir öğrenci, desteksiz oturamadığını fark etti ve bunun nedenini araştırdı. Vücudun dik durmasını sağlayan sistem hangisidir?

A) Sindirim sistemi
B) Hareket sistemi
C) Dolaşım sistemi
D) Sinir sistemi

Çözüm:
Vücudun dik durmasını sağlayan sistem, destek ve hareket sistemidir.

Doğru Cevap: B

---

Soru 7:

Ali, kışın kaygan bir yolda yürürken dengesini koruyamadığını fark etti. Dengeyi sağlamada hangi sistemin sağlığı önemlidir?

A) Dolaşım sistemi
B) Destek ve hareket sistemi
C) Solunum sistemi
D) Sindirim sistemi

Çözüm:
Vücudun dengesi, destek ve hareket sisteminin sağlığıyla doğrudan ilişkilidir.

Doğru Cevap: B

---

Soru 8:

Bir öğrenci, dokuların birleşerek hangi yapıyı oluşturduğunu merak etti. Dokular birleşerek neyi meydana getirir?

A) Hücre
B) Organ
C) Sistem
D) Organizma

Çözüm:
Dokular bir araya gelerek organları oluşturur.

Doğru Cevap: B

---

Soru 9:

Bir bilim insanı, sistemlerin bir araya gelerek daha büyük bir yapı oluşturduğunu keşfetti. Sistemler birleşerek neyi oluşturur?

A) Hücre
B) Doku
C) Organizma
D) Organ

Çözüm:
Sistemler birleşerek organizmayı oluşturur.

Doğru Cevap: C

---

Soru 10:

Bir çocuk, koşarken kaslarının kasılıp gevşediğini fark etti. Bu hareket sırasında hangi yapılar çalışır?

A) Kaslar ve sinirler
B) Kaslar ve kemikler
C) Kaslar ve eklemler
D) Tüm vücut sistemleri

Çözüm:
Koşma sırasında kaslar ve kemikler bir arada çalışır.

Doğru Cevap: B