Buzulların Oluşturduğu Yer Şekilleri Coğrafya Tyt
BUZULLARIN OLUŞTURDUĞU ŞEKİLLERİ
- Sıcaklığın düşük olduğu yerlerde biriken karlara kalıcı kar (toktağan kar) denir.
- Kalıcı karların başladığı yüksekliğe kalıcı kar sınırı denir.
- Kalıcı kar sınırı Ekvatordan kutuplara doğru azalır.
- KYK’da dağların güney yamacı sıcak olduğu için (Bakı) kalıcı kar sınırı yüksektir.
- GYK’da dağların kuzey yamacı sıcak olduğu için kalıcı kar sınırı yüksektir.
Buzulları büyüklüklerine göre sıralayalım:
1) Sirk Buzulu: Küçük çukurluklardan oluşan buzullardır.
2) Takke Buzulu: Dağların tepesindeki buzullardır.
3) Vadi Buzulu: Sirk buzullarının zamanla genişlemesi sonucu vadileri doldurmasıyla oluşan buzullardır.
4) Örtü Buzulu: Binlerce km2‘lik alanları kalın bir örtü gibi kaplayan buzullara denir.
BUZUL AŞINIM ŞEKİLLERİ
Buzul vadisi: Buzulların içinde bulunduğu yatağı aşındırıp genişletmesiyle oluşan U şeklindeki boğaz vadilerdir.
Hörgüç kaya: Buzulların sert kayaları çizerek ve cilalayarak oluşturdukları yerşekilleridir.
Sirk çukuru: Buzulların aşındırarak oluşturdukları çukurluklardır. Bu çukurlukların sularla dolması sonucu sirk gölleri oluşur.
BUZUL BİRİKİM ŞEKİLLERİ
Sander düzlüğü: Eriyerek çekilen buzul sularının içindeki alüvyalların oluşturduğu düzlüklerdir.
Moren (buzul taş): Buzulların aşındırıp taşıdığı malzemeleri biriktirmesiyle oluşur.
Drumlin: Buzulların biriktirdiği maddelerin akarsular tarafından işlenmesiyle oluşur.