Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Savaşı (26 Ağustos 1922)
- Yunanlılar, Sakarya yenilgisinden sonra Eskişehir, Kütahya ve Afyon’un doğusuna çekilerek burada çok güçlü bir savunma hattı oluşturmuşlardı.
- Türk ordusu, Sakarya Zaferinden sonra büyük bir taarruza hazırlanmıştır.
Bu doğrultuda,
- Yurdun tüm kaynakları ordunun emrine verilmiş,
- Savaş için gerekli insan ve araç – gereçler batı cephesine taşınmış,
- İstanbul’daki depolardan kaçırılan silahlar İnebolu ve Kastamonu yoluyla Ankara’ya oradan da cepheye gönderilmiş,
- İstanbul’daki yurtseverler türlü yollardan Anadolu’ya insan ve araç – gereç göndermek için gizli örgütler kurmuş ve fedakarca çalışmıştır.
- 20 Ağustos’ta Akşehir’de toplanan komutanlar arasında alınan kararla 26 Ağustos taarruz günü ilan edilmiştir.
- 26 Ağustos’ta düşmanın savunma hatları yarılmış ve 30 Ağustos’ta Dumlupınar Meydan Muharebesi ile Yunan ordusu geri çekilme ve kaçma pozisyonu almıştır.
- Bu kesin zafer üzerine Mustafa Kemal’in “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir ileri” buyruğuna göre düşmanın Anadolu’dan çıkarılması harekatı başlatılmıştır.
UYARI: Türk ordusu 2 Eylül’de Uşak‘ı kurtarmış, Yunan orduları Başkomutanı General Trikopis esir edilmiştir. 9 Eylül’de İzmir’e girilmiş ve 18 Eylül’de Batı Anadolu’da hiçbir Yunan kuvveti kalmamıştır.
Büyük Taarruz’un sonuçları şu şekilde maddeler halinde sıralanabilir:
- Yunan Ordusunun Bozguna Uğratılması:
- Türk ordusu, Yunan ordusunu büyük bir yenilgiye uğratarak Anadolu’dan çekilmeye zorladı. Bu zafer, Yunan işgaline son verdi.
- Batı Anadolu’nun Kurtuluşu:
- Büyük Taarruz sonucunda Batı Anadolu’nun büyük bir kısmı, özellikle İzmir, düşman işgalinden kurtarıldı.
- Kurtuluş Savaşı’nın Zaferle Sonuçlanması:
- Büyük Taarruz, Kurtuluş Savaşı’nın askeri açıdan son aşamasını oluşturdu ve Türk ordusunun kesin zaferini ilan etti.
- Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın İmzalanması (11 Ekim 1922):
- Bu zaferin ardından Yunanistan ve İtilaf Devletleri, Türklerin zaferini kabul ederek ateşkes yapmak zorunda kaldı. Mudanya Ateşkes Antlaşması ile silahlı çatışmalar sona erdi.
- Lozan Barış Antlaşması’na Zemin Hazırlanması:
- Büyük Taarruz’daki başarı, Türkiye’nin uluslararası alanda tanınmasını sağladı ve Lozan Barış Antlaşması’na giden yolu açtı. Lozan’da, Türkiye’nin bağımsızlığı ve sınırları uluslararası alanda kabul edildi.
- Türk Ulusunun Moral ve Motive Olması:
- Bu zafer, Türk milletinin moralini yükseltti ve milli mücadelenin zaferle sonuçlanacağına olan inancı pekiştirdi.
- Cumhuriyetin İlanına Giden Sürecin Hızlanması:
- Büyük Taarruz’daki zafer, Türkiye’de Cumhuriyetin ilan edilmesine giden süreci hızlandırdı. 29 Ekim 1923’te Türkiye Cumhuriyeti ilan edildi.
- Anadolu’nun Tam Bağımsızlığı:
- Bu zaferle birlikte Anadolu toprakları üzerinde tam bağımsızlık sağlanmış oldu. İtilaf Devletleri ve Yunanistan’ın Anadolu üzerindeki emelleri sona erdi.
Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Savaşı (26 Ağustos 1922)
Soru: "Batı Cephesi Müdafaa Hattı" olarak da bilinen Yunan işgaline karşı öz savunma gereksinimi olarak ortaya çıkan "Batı Cephesi", Alaşehir ve Balıkesir Kongrelerinde düşmanla mücadele amaçlı oluşturulmuştur. Batı Cephesi ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) Sivas Kongresi'nde Ali Fuad Paşa'nın, "Umum Kuvayımilliye Kumandanı" olarak Batı cephesine tayin edilmesi
B) Düzenli Ordu kurulana kadar Kuvayımilliye ile düşmanla mücadele edilmesi
C) TBMM'nin oluşturduğu düzenli ordunun ilk savaş alanının Batı Cephesi olması
D) Sakarya Savaşı'ndan sonra "Hatt-ı Müdafaa yoktur. Sath-ı Müdafa vardır." anlayışıyla Batı Cephesi müdafaa hattının kaldırılması
E) Sovyet Rusya ile yapılan Moskova Antlaşmasıyla cephenin kapanması