Bosna Savaşı ve Balkanlardaki Gelişmeler

Mareşal Tito Yugoslavyası’nda Federal Yapılar

• Kosova özerk bölgesi
• Yugoslavya
• Slovenya
• Hırvatistan
• Bosna-Hersek
• Karadağ
• Sırbistan
• Makedonya Federal Cumhuriyetleri
• Voyvodina özerk bölgesi

Yugoslavya’yı oluşturan allı federe devletten dördü 1991 (Slovenya, Hırvatistan, Makedonya ve Bosna—Hersek) Yugoslavya’dan ayrılmıştır.

27 Nisan 1992’de Sırbistan ve Karadağ Yugoslavya Federal Cumhuriyeti’ni; Temmuz 1992’de Hırvatistan’ın desteği ile Bosnalı Hırvatlar “Hersek-Bosna Cumhuriyeti’ni” kurmuşlardır.

25 Haziran 1991’de Slovenya ve Hırvatistan, Yugoslavya Federasyonu’ndan ayrıldıklarını ilan etmişlerdir.

Makedonya ve Bosna—Hersek de 1991’de bağımsızlıklarını ilan etmişlerdir.

Sırpların istediği iç savaşın tüm şartları oluşmuş ve Sırplar etnik temizliğe başlamışlardır.

Sırp katliamından kaçan çoğunluğu kadın ve çocukların olduğu 500.000 kişi Avrupa ülkelerine sığınmaya çalışmış ancak Avusturya, İtalya, Macaristan, Hırvatistan ve Almanya sığınmacılara sınırlarını kapatmıştır.

12 Ağustos 1992’de BM Yüksek Mülteciler Komisyonu, 28.000 Boşnak mülteciyi kabul etmeyerek Sırpların insafına terk etmiştir.

Bosna – Hersek

Bosna-Hersek’in bağımsızlık kararı ve Sırpların karşı çıkmasına rağmen referandumdan bağımsızlık ilanının çıkması (29 Şubat 1992) sonucu Avrupa Topluluğu, & Nisan 1992’de Bosna-Hersek’in bağımsızlığını tanımıştır.

Bosna-Hersek’in bağımsızlık ilanı üzerine “Büyük Sırbistan” hayalinde olan Sırplar, Bosna topraklarının üçte ikisini iki ay gibi kısa bir sürede ele geçirmişler ve binlerce Bosnalı’yı şehit etmişlerdir.

1993’te Müslüman Boşnaklar ile Hıristiyan Bosnalı Hırvatlar birbirleriyle çatışmaya başlamış ve bu gelişme Sırpların işini kolaylaştırmıştır.

ABD ve Rusya, Bosna sorununda Mart 1994’te Washington’da düzenlenen bir törenle Bosna-Hersek topraklarında “Boşnak—Hırvat Federasyonu’nun” kurulmasına ilişkin anlaşmayı imzalayarak Ocak 1993’ten beri süren Hırvat-Boşnak savaşını bitirmişlerdir. Temmuz 1995’te, BM’nin “güvenli bölge” ilan ettiği Serebrenika’yı Sırplar işgal etmiş; genç, çocuk, kadın, yaşlı demeden binlerce Müslümanı şehit etmiştir.

Sırpların katliama devam etmesi üzerine 30 Ağustos—14 Eylül 1995 arasında NATO Hava Kuvvetleri, havadan Sırp hedeflerine taarruzda bulunarak Sırpların Saray Bosna’nın 20 km. gerisine çekilmesi sağlanmıştır.

Üç hafta sonra Sırplar ateşkes istemişlerdir.