Coğrafi bölgeler, belirli doğal ve beşerî faktörlere bağlı olarak çizilir. Ancak iklim değişikliği, nüfus artışı, ekonomik faaliyetlerin gelişmesi, sanayileşme ve ulaşım ağlarının genişlemesi gibi nedenlerle bölge sınırları zamanla değişebilir. Örneğin, sanayi tesislerinin kurulması bir bölgenin tarım alanı olmaktan çıkıp sanayi bölgesi hâline gelmesine neden olabilir. Aynı şekilde, kuraklaşan bir bölge tarımsal faaliyetlerini kaybederek yeni bir sınıflandırmaya girebilir. Coğrafi bölgelerin sınırları kesin çizgilerle belirlenmez ve değişime açıktır. Bu değişimler, sosyo-ekonomik kalkınmayı ve bölgesel politikaları da doğrudan etkiler.

Bölge Sınırlarında Değişim Konu Anlatımı

---

9. Sınıf Bölge Sınırlarında Değişim Testleri (Yeni Müfredat)

• Bölge ve Bölge Sınırı Testleri

---

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. Soru

Ali, ailesiyle birlikte kıyıdan iç kesimlere doğru taşınmak zorunda kalmıştır. Babası, “Burada eskiden geniş tarım arazileri vardı, ancak artık yerleşim alanlarına dönüştü” demiştir. Bu durum bölge sınırlarının hangi faktör nedeniyle değiştiğini gösterir?
A) İklim değişikliği
B) Sanayileşme ve kentleşme
C) Depremler ve doğal afetler
D) Su kaynaklarının azalması
E) Tarımsal üretimin artması

Cevap: B
Çözüm: Kentleşme ve sanayileşme, tarım arazilerinin yerleşim alanlarına dönüşmesine neden olur. Bu durum, ekonomik ve beşerî bölge sınırlarının değişmesine yol açar. Doğru cevap B’dir.

---

2. Soru

Bir bölgenin sınırlarının değişmesine aşağıdakilerden hangisi doğrudan neden olabilir?
A) Yerleşim alanlarının genişlemesi
B) Bölgede yaşayan insanların gelenekleri
C) Bitki örtüsünün tamamen aynı kalması
D) Turistik faaliyetlerin azalması
E) Tarihî yapıların korunması

Cevap: A
Çözüm: Yerleşim alanlarının genişlemesi, doğal veya ekonomik bir bölgenin sınırlarını değiştirebilir. Örneğin, sanayileşen bir alan ekonomik sınırlarını genişletebilir. Doğru cevap A’dır.

---

3. Soru

Deniz seviyesinin yükselmesi, kıyı bölgelerindeki yerleşim yerlerini tehdit etmekte ve bazı bölgelerde göç hareketlerine neden olmaktadır. Bu durum hangi bölgesel değişimin bir sonucudur?
A) Nüfus yoğunluğunun azalması
B) Tarımsal üretimin artması
C) İklim değişikliği nedeniyle doğal sınırların değişmesi
D) Ulaşım yollarının gelişmesi
E) Yeni sanayi alanlarının açılması

Cevap: C
Çözüm: Deniz seviyesinin yükselmesi, kıyıların su altında kalmasına neden olabilir. Bu, iklim değişikliğinin bir sonucu olarak doğal bölge sınırlarını değiştirir. Doğru cevap C’dir.

---

4. Soru

Ege Bölgesi’nde geniş zeytinlik alanları bulunurken, bazı yerlerde sanayi tesislerinin yayılması sonucu bu alanlar daralmaktadır. Bu değişim hangi faktörle açıklanabilir?
A) İklim değişikliği
B) Ekonomik faaliyetlerin değişmesi
C) Doğal afetlerin artması
D) Tarım alanlarının korunması
E) Turizmin gelişmesi

Cevap: B
Çözüm: Ekonomik faaliyetler, bir bölgedeki tarım alanlarının yerini sanayi tesislerine bırakmasına neden olabilir. Böylece ekonomik bölge sınırları değişebilir. Doğru cevap B’dir.

---

5. Soru

Eski haritalarda Konya Ovası büyük bir tarım bölgesi olarak gösterilirken, günümüzde kuraklık nedeniyle tarımsal üretim azalmıştır. Bu durum bölge sınırlarının hangi faktör nedeniyle değiştiğini gösterir?
A) Nüfus artışı
B) İklim değişikliği ve kuraklık
C) Teknolojik gelişmeler
D) Sanayi yatırımları
E) Yeni ulaşım ağları

Cevap: B
Çözüm: Kuraklık, tarımsal faaliyetleri olumsuz etkileyerek tarım bölgelerinin daralmasına neden olur. Doğru cevap B’dir.

---

6. Soru

Son yıllarda İstanbul’un sanayi alanları doğuya doğru genişlemiş ve Kocaeli ile birleşmiştir. Bu durum aşağıdakilerden hangisine örnek gösterilebilir?
A) Beşerî bölge sınırlarının değişmesi
B) Tarım bölgelerinin genişlemesi
C) Doğal afetlerin bölgesel sınırları değiştirmesi
D) Su kaynaklarının artması
E) Turizm faaliyetlerinin azalması

Cevap: A
Çözüm: Sanayi ve kentleşme, bölge sınırlarını değiştirir. İstanbul’daki sanayi alanlarının Kocaeli ile birleşmesi, beşerî bölge sınırlarının değişmesine örnektir. Doğru cevap A’dır.

---

7. Soru

Karadeniz kıyılarında balıkçılık bölgesi sınırları zamanla değişmektedir. Bunun temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Deniz seviyesinin düşmesi
B) İklim koşullarının sabit kalması
C) Balık popülasyonunun azalması veya çoğalması
D) Turizm faaliyetlerinin artması
E) Nüfusun değişmemesi

Cevap: C
Çözüm: Balıkçılık bölgelerinin sınırları, balık popülasyonlarının azalması veya çoğalmasıyla değişebilir. Aşırı avlanma veya iklim değişikliği balık sayısını etkileyerek bölge sınırlarını değiştirebilir. Doğru cevap C’dir.

---

8. Soru

Tarıma dayalı bir bölge, sanayi yatırımlarıyla birlikte sanayi bölgesi hâline gelmiştir. Bu durum hangi tür bölge değişimini gösterir?
A) Doğal bölge sınırlarının genişlemesi
B) Beşerî bölge sınırlarının daralması
C) Ekonomik bölge sınırlarının değişmesi
D) İklim bölgesinin değişmesi
E) Tarihî bölgenin genişlemesi

Cevap: C
Çözüm: Ekonomik faaliyetler değiştiğinde, bölgelerin ekonomik sınırları da değişir. Tarım alanının sanayi bölgesine dönüşmesi, ekonomik sınırların değişmesine örnektir. Doğru cevap C’dir.

---

9. Soru

Çanakkale Boğazı çevresinde yeni köprüler ve yollar yapılması, bölgenin sınırlarını nasıl etkileyebilir?
A) Bölgenin ekonomik önemini artırarak sınırlarını genişletebilir
B) Doğal sınırları tamamen ortadan kaldırır
C) Nüfusun tamamen azalmasına neden olur
D) Tarımsal alanları artırır
E) Turizmi olumsuz etkiler

Cevap: A
Çözüm: Yeni ulaşım yatırımları, ekonomik bölge sınırlarını genişletebilir ve ticari faaliyetleri artırabilir. Doğru cevap A’dır.

---

10. Soru

Bölge sınırlarının en hızlı değişmesine neden olan faktör aşağıdakilerden hangisidir?
A) Depremler
B) Yeni sanayi ve ticaret merkezlerinin oluşması
C) Tarihî yapıların korunması
D) Bitki örtüsünün değişmemesi
E) Kültürel geleneklerin devam etmesi

Cevap: B
Çözüm: Sanayi ve ticaret merkezleri, ekonomik faaliyetleri artırarak bölge sınırlarını en hızlı değiştiren faktördür. Doğru cevap B’dir.