Biyoteknoloji:
Biyoteknoloji, canlı organizmaların ya da biyolojik sistemlerin kullanılarak insanların yararına ürünler geliştirilmesi ve yeni teknolojilerin üretilmesi bilimidir. Biyoteknolojide mikroorganizmalar, bitkiler, hayvanlar veya insan hücreleri kullanılarak çeşitli alanlarda yenilikler yapılabilir.
Biyoteknolojinin Uygulama Alanları:
- Tıp: İlaç ve aşı geliştirme, genetik hastalıkların teşhis ve tedavisi.
- Tarım: Daha verimli bitki türlerinin geliştirilmesi, zararlılara dayanıklı bitkilerin üretilmesi.
- Gıda: Gıda üretiminde mikroorganizmaların kullanılması, fermantasyonla ürünlerin elde edilmesi.
- Çevre: Atıkların geri dönüştürülmesi, çevre kirliliğinin azaltılmasında biyolojik çözümler.
Genetik Mühendisliği:
Genetik mühendisliği, bir canlının genetik yapısında değişiklikler yapılarak istenilen özelliklerin ortaya çıkarılması işlemidir. Genetik mühendisliği sayesinde canlıların genetik materyaline müdahale edilebilir ve yeni özellikler kazandırılabilir.
Genetik Mühendisliği Uygulama Alanları:
- Gen Tedavisi: Genetik hastalıklara sahip bireylerde hatalı genlerin değiştirilmesi ve hastalıkların tedavi edilmesi. Örneğin, kanser tedavisinde gen terapisi kullanımı.
- Transgenik Organizmalar: Genetik yapısı değiştirilmiş (GDO) bitki ve hayvanların üretilmesi. Örneğin, böceklere dayanıklı mısır, hızlı büyüyen somon balığı gibi.
- İlaç Üretimi: Genetik mühendisliği ile insan vücudunda doğal olarak bulunan maddeler, bakterilerde üretilir. Örneğin, insülin hormonunun bakterilerde üretilerek diyabet hastalarının tedavisinde kullanılması.
- Adli Tıp: DNA analizleri ile suçluların tespit edilmesi ya da kimlik belirleme gibi adli araştırmaların yapılması.
Biyoteknolojik Uygulamaların İnsanlığa Etkisi
Genetik mühendisliğindeki gelişmeler sonucunda elde edilen bilgiler modern teknoloji sayesinde günlük hayatımızda yer alan pek çok ürün elde edilmektedir. Biyoteknoloji uygulamaları sonucunda günlük hayatımızda yer alan pek çok ürün elde edilmektedir. Biyoteknoloji uygulamaları sonucunda yeni ve kaliteli ürünlerin yapılması da hedeflenmektedir.
♦ Kanola, soya, domates ve birçok tahılın genetiği değiştirilerek besin değeri artırılmış, raf ömürleri uzatılmış ve hastalıklara karşı dirençlerini arttırma gibi işlemler yapılmıştır.
♦ Yapay organ üretimi, aşı üretimi tıp alanındaki yeniliklere örnek verilebilir.
♦ Çevre kirliliğinin önlenmesinde de biyoteknolojiden yararlanılır. Günümüzde çeşitli organizmalar sayesinde göl, bataklık, kıyı gibi alanlar temizlenebilmektedir.
♦ Su ve leke tutmayan kumaşlar üretilmiştir. Bu ürünler tekstil sanayisinde önemli bir yere sahiptir.
Biyoteknolojik uygulamaların olumsuz yönleri de vardır.
♦ İnsan vücudunda alerjik reaksiyonlara sebep olabilir.
♦ Besin zincirinde bazı aksaklıklar meydana gelebilmektedir.
