Not: Sayfanın sonunda Bir Fonksiyonun Tersi Çözümlü Sorular ve konu anlatımı videoları bulunmaktadır.
Bir Fonksiyonun Tersi Nasıl Alınır? (Adım Adım Anlatım)
Bir fonksiyonun tersini bulmak için şu adımlar izlenir:
- Fonksiyon y eşittir f(x) biçiminde yazılır.
Verilen fonksiyon önce y eşittir f(x) biçiminde yazılır. Bu, fonksiyonun tersini bulmak için başlangıç noktasıdır. - x ve y yer değiştirir.
Fonksiyonun tersini bulmak için x ve y değişkenleri yer değiştirir. Bu şekilde yeni bir denklem elde edilir. - y yalnız bırakılır.
Bu adımda y yalnız bırakılacak şekilde denklemi çözeriz. - Sonuç y eşittir f ters x olarak yazılır.
Son olarak, y yalnız bırakıldıktan sonra sonuç f ters x biçiminde ifade edilir.
Ters Fonksiyon
Ters Fonksiyonun Özellikleri
Bileşke ve Ters Fonksiyon Grafik İncelemesi
Bir Fonksiyonun Tersi Soruları ve Çözümleri
FONKSİYONLAR
1. Fonksiyon Kavramı ve Gösterimi
- Fonksiyon Kavramı
- Fonksiyon Türleri
- Fonksiyonlarda Dört İşlem
- Fonksiyonların Grafikleri
- Doğrusal Fonksiyonlarla Modellenebilen Günlük Hayat Durumları
2. İki Fonksiyonun Bileşkesi ve Bir Fonksiyonun Tersi
Çözümlü Sorular
Soru 1:
f(x) = 2x + 5 fonksiyonunun tersini bulun.
Çözüm:
- Fonksiyonu y = f(x) biçiminde yazalım:
y = 2x + 5 - x ve y’yi yer değiştirelim:
x = 2y + 5 - y’yi yalnız bırakmak için denklemi çözelim:
x – 5 = 2y
y = (x – 5) / 2 - Sonucu f ters x biçiminde yazalım:
f ters x = (x – 5) / 2
Cevap:
f ters x = (x – 5) / 2
Soru 2:
f(x) = (3x – 4) / 2 fonksiyonunun tersini bulun.
Çözüm:
- Fonksiyonu y = f(x) olarak yazalım:
y = (3x – 4) / 2 - x ve y’yi yer değiştirelim:
x = (3y – 4) / 2 - y’yi yalnız bırakmak için denklemi çözelim:
2x = 3y – 4
2x + 4 = 3y
y = (2x + 4) / 3 - Sonucu f ters x biçiminde yazalım:
f ters x = (2x + 4) / 3
Cevap:
f ters x = (2x + 4) / 3
Soru 3:
f(x) = x kare + 2x fonksiyonunun tersini bulun.
Çözüm:
Bu fonksiyon ters alınmaya uygun değildir çünkü bu bir bir fonksiyon değildir. Parabolik fonksiyonlar her x değeri için birden fazla y değeri verebilir, bu yüzden ters fonksiyon yoktur.
Cevap:
Bu fonksiyonun tersi yoktur.
Soru 4:
f(x) = (x + 3) / (x – 2) fonksiyonunun tersini bulun.
Çözüm:
- Fonksiyonu y = f(x) olarak yazalım:
y = (x + 3) / (x – 2) - x ve y’yi yer değiştirelim:
x = (y + 3) / (y – 2) - İçler dışlar çarpımı yapalım:
x(y – 2) = y + 3
xy – 2x = y + 3 - y’li terimleri bir tarafa toplarken diğer terimleri diğer tarafa alalım:
xy – y = 2x + 3 - y’yi parantez dışına alalım:
y(x – 1) = 2x + 3 - y’yi yalnız bırakalım:
y = (2x + 3) / (x – 1) - Sonucu f ters x biçiminde yazalım:
f ters x = (2x + 3) / (x – 1)
Cevap:
f ters x = (2x + 3) / (x – 1)
Soru 5:
f(x) = 4x – 7 fonksiyonunun tersini bulun.
Çözüm:
- Fonksiyonu y = f(x) olarak yazalım:
y = 4x – 7 - x ve y’yi yer değiştirelim:
x = 4y – 7 - y’yi yalnız bırakmak için denklemi çözelim:
x + 7 = 4y
y = (x + 7) / 4 - Sonucu f ters x biçiminde yazalım:
f ters x = (x + 7) / 4
Cevap:
f ters x = (x + 7) / 4
Soru 3:
f(x)=x2+2x f(x)=x2+2x fonksiyonunun tersini bulun.
Çözüm:
Bu fonksiyon ters alınmaya uygun değildir çünkü bu bir birbirine karşılık gelmeyen (her x değeri birden fazla y değeri verir) fonksiyon değildir. Parabolik fonksiyonlar genellikle ters alınamaz.
Cevap:
Bu fonksiyonun tersi yoktur.
Soru: Snfnzdaki öğrencilerin kümesi A, bu öğrencilerin adreslerinin kümesi
B olsun. Snfnzdaki öğrencilerden ikisi ikiz kardeõ ise,
a. A dan B ye tanml, öğrencileri adreslerine eõleyen bir fonksiyon yazlabilir
mi Neden
b. B den A ya tanml, öğrencilerin adreslerini öğrencilere eõleyen bir
fonksiyon yazlabilir mi Neden
c. a ve b seçeneklerinde belirtilen fonksiyonlar yazlabiliyorsa bunlarn
bire bir ve örten olma özelliklerini inceleyiniz.