Sınırlı bir konusu ve belli bir yöntemi olan, sistemli ve genel – geçer sonuçlara ulaşmak isteyen ve konusuna “bilmek için bilmek” amacıyla yönelen bir bilgidir. Bilimsel bilgi, bilimsel yöntemle elde edilen ve yine bilimsel ölçütlerle doğru olduğu gösterilebilen bilgidir.
Bilimsel Bilginin Özellikleri
- Suje – obje ilişkisi, akla ve mantığa dayanır.
- Yalnız insana özgüdür.
- Nesneldir.
- Evrenseldir.
- Genel-geçerdir.
- Eleştireldir.
- Birikerek ilerler.
- Gözlem ve deneye dayanır.
- Öngörüseldir.
- Olgusaldır.
- Seçicidir.
- Varlığı parçalara ayırarak inceler.
- Anlama ihtiyacı ve merakı gidermeyi amaçlar.
Formel Bilimler
- Matematik, mantık ve geometri bilimleridir. Bu bilimlerin konuları doğada bulunmaz. Yalnızca düşüncede olan varlıkları konu alır.
- Mantık, önermelerin ve akıl yürütmelerin yapı ve özellikleriyle; matematik ise sayılar ve şekillerle ilgilenir.
- Önermelerin içerikleriyle, onların dış dünyadaki olay ve olgularla uyuşup uyuşmadıklarıyla ilgilenmezler.
- Önermelerin birbiriyle olan mantıksal bağlantılarıyla ilgilenirler.
- Tümden gelim yöntemini kullanırlar.
Doğa Bilimleri
- Doğada olup biten olayları araştırırlar; olay ve olgular arasındaki ilişkileri ortaya çıkarırlar.
- Doğada ortaya çıkan olaylar arasındaki ilişkileri “nedensellik ilişkisi” bakımından araştırırlar
- Tümevarım yöntemini kullanırlar.
- İnsanın doğayla ilgili bilgisini artırırlar.
Sosyal Bilimler
- Tarihsel gelişimi içinde toplumsal ve kültürel bir varlık olan insanı, değişik yönleriyle ele alan bilimlerdir.
- Bilinçli ve amaçlı bir varlık olan insanla ilgili olaylar ele alındığından mutlak ve genel – geçer sonuçlara ulaşmak söz konusu değildir.
- Konularına uygun kullandıkları araştırma tekniklerine ek olarak “anlama yöntemi” ni de kullanırlar.