Besin Zinciri ve Enerji Akışı 11. Sınıf Coğrafya


Kategoriler: 11. Sınıf Coğrafya, Coğrafya
Cepokul

Canlılar yaşamlarını devam ettirmeleri için enerjiye, suya, besine ve atmosferdeki bazı gazlara ihtiyacı vardır. Besinlerin üreticilerden tüketicilere doğru aktarılması olayı “besin zinciri” olarak ifade edilebilir. Yeryüzündeki maddeler organik maddeye dönüşmeden tüketilemez.

Canlıların besin üretmesi için su. oksijen ve azot gibi maddelere ihtiyacı vardır. Bitkiler, algler ve bazı bakteriler tarafından fotosentez yoluyla bu inorganik maddeler besine dönüştürülür. Bu dönüşüm içinde güneş enerjisine ihtiyaç duyulur.

Bilgi Kuşağı: Besin akışı üreticilerden tüketicilere doğru tek yönlüdür. Yeryüzündeki ana enerji kaynağı güneştir. Otçullar bitkilerden enerji alır, etçillerde otçullardan enerji alır. Yani enerji akışı tek yönlüdür. Ekosistemdeki enerjinin önemli bir kısmı ayrıştırıcılar tarafından kullanılır.

Besin zinciri, üreticiler (bitkiler), tüketiciler ve ayrıştırıcılardan oluşur.

Karbondioksit + Su > Güneş Enerjisi > Glikoz (şeker) + Oksijen

Fotosentez Süreci

Güneş enerjisinin çok sınırlı olduğu yerler canlılar için yaşam koşullarının elverişsiz olduğu alanlardır. Özellikle, kutuplar ve çevresi ısı enerjisinin çok düşük olması buradaki canlılar arasında enerji akışını olumsuz etkiler. Yeryüzünde enerji akışının hızlı olduğu yerler üreticilerin (bitkiler) fazla olduğu alanlardır.

Bitkileri tüketerek beslenen canlılar bitkilerdeki enerjinin sadece %10’unu alırlar. Otoburu yiyen canlılar etobur ise otoburun aldığı enerjinin %10’unu alabilir. Yani diğer canlıya enerjinin %10’u aktarılmaktadır.

Enerji piramidinde tabandan yukarıya çıkıldıkça;

Canlıların vücut büyüklükleri artar. Diğer canlıya aktarılan enerji azalır. Birey sayısı azalır. Vücutta biriken zehir miktarı azalır.


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
15 Haziran 2025 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
14 Haziran 2025 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
15 Haziran 2025 Pazar