Basınç, atmosferdeki hava kütlesinin yer yüzeyine uyguladığı kuvvettir ve bu kuvvetin dağılımı çeşitli faktörlerden etkilenir:
- Yükselti: Yükseldikçe hava yoğunluğu azalır, dolayısıyla basınç da düşer. Alçak bölgelerde basınç yüksek, yüksek bölgelerde ise düşüktür.
- Sıcaklık: Hava ısındıkça genleşir ve yoğunluğu azalır, bu da basıncın düşmesine neden olur. Soğuk hava yoğunlaşır ve basıncı artırır. Sıcak bölgelerde basınç düşük, soğuk bölgelerde ise yüksektir.
- Yerçekimi: Yeryüzüne yakın yerlerde yerçekimi etkisiyle basınç daha yüksektir. Atmosferin üst katmanlarına çıkıldıkça basınç azalır.
- Dünyanın Dönüşü: Dünyanın kendi ekseni etrafında dönmesi nedeniyle rüzgarlar ve hava kütleleri sapar, bu da basınç merkezlerinin oluşumunu etkiler.
- Nem: Havadaki nem oranı arttıkça hava yoğunluğu azalır, dolayısıyla basınç da düşer. Nemli bölgelerde basınç daha düşüktür.
Bu faktörler, dünya üzerindeki basınç dağılımını etkileyerek rüzgarların ve hava olaylarının oluşumunda önemli rol oynar.
