Atomların kararlılığı, onların elektron dizilimine ve enerji seviyelerine bağlıdır. Bazı atomlar, diğerlerine göre daha kararlı bir yapıya sahipken, bazıları daha kolay reaksiyona girer. İşte atomların kararlılığını belirleyen temel faktörler:
- Elektron Dizilimi: Atomlar, en dış enerji seviyesindeki elektron sayılarına göre kararlıdır. Özellikle soygazlar (örneğin, neon, argon), dış enerji seviyeleri tamamen dolu olduğu için oldukça kararlıdırlar. Diğer atomlar ise dış enerji seviyelerini tamamlamak için elektron alır, verir veya paylaşır.
- Oktet Kuralı: Atomlar, en dış katmanlarında 8 elektron bulunacak şekilde bir yapı oluşturmaya çalışırlar. Bu durum, kararlı bir elektron düzeni sağlar. Oktet kuralını yerine getiren atomlar daha kararlı olur.
- İyonik ve Kovalent Bağlar: Atomlar, elektron alarak ya da paylaşarak kararlı hale gelir. İyonik bağlarda atomlar elektron alışverişi yaparken, kovalent bağlarda elektronlarını ortaklaşa kullanırlar. Bu süreçler, atomların kararlılığını artırır.
- Soygazlar: Periyodik tablonun 8A grubunda yer alan soygazlar, doğal olarak kararlı atomlardır çünkü en dış enerji seviyeleri doludur. Bu nedenle kimyasal reaksiyonlara girmezler ve kararlı yapılarını korurlar.