Belirtme Sıfatı 9.Sınıf Edebiyat


Kategoriler: 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı, Şiir, Sıfatlar (Ön Adlar), Türk Dili ve Edebiyatı
Cepokul

a) İşaret Sıfatları:

İsimleri işaret eden “hangi” sorusunun yanıtı olan sözcüklerdir. İşaret sıfatları da çekim eki almadan ve bir isimden önce gelerek görevlerini sürdürür. “Bu, şu, o, öteki, beriki, karşıki, yandaki, böyle, diğer…” gibi ifadeler işaret sıfatı görevinde kullanılan sözcüklerdir.

  • Çocukluğumuzda o yılların önemini inkar edemeyiz.
  • Bu dereler, ilkbaharda deliler gibi coşar.
  • Avcılar, karşıki yamaçlarda gezinen ceylan yavrularını hedef almıştı.
  • Evin bahçesine, diğer taraftan dolaşarak girmeye çalıştık.
  • Şu kaleler, birçok medeniyete asırlarca tanıklık etmişti.

b) Belgisiz Sıfatlar

İsimlerin nitelik ve niceliklerini belli belirsiz ve aşağı yukarı gibi anlamlarla belirten sözcüklerdir. “Herhangi bir, birkaç, birçok, hiçbir, bazı, her, kimi, çoğu, biraz, fazla, nice…”

gibi ifadeler belgisiz sıfat görevinde kullanılan sözcüklerdir.

  • Bizler, çoğu zaman kaybettiklerimizin değerini sonradan anlarız.
  • Düşünceler üzerine birçok kitap yazılmıştır.
  • Birkaç adam seni sordu.
  • Yazarımızın son kitabının bazı bölümleri bizde şok etkisi yarattı.
  • Onunla arkadaş toplantısında kimi düşüncelerimizi paylaştık.

c) Sayı Sıfatları

İsimlerin sayılarını belirten sıfatlardır. Dört grupta incelenir:

  • Üniversiteyi bitirmeme iki yıl kaldı. (Asıl sayı sıfatı)
  • Sizlerle ikinci gün buluşacağız. (Sıra sayı sıfatı)
  • Herkese ikişer kitap verdi. (Üleştirme sayı sıfatı)
  • Onlara da yüzde iki pay verildi. (Kesir sayı sıfatı)

d) Soru Sıfatları

İsimleri niteleyen ya da sayı, yer vb. yönlerden belirten sözcüklere "sıfa " denir. Sıfatı, isimlerin tamamlayıcı unsuru olarak görmek mümkündür. Genellikle isimlerden önce geldiğinden “ön ad" olarak da belirtilir.
Bir ev, köyün en sessiz evi... Islak tahtalardan Arap sabunu kokusu, bir de yoğurdun o yağlı buğusu geliyor. Sundurmanın sınırlarını çizen taş yığınları, arsız sarmaşıklarla yeşile boyanmış.
Bu parçada "bir" sözcüğü "ev" ismini belirsizlik yönüyle, "o" sözcüğü “buğu" ismini işaret yoluyla belirtmiştir. Bunun yanında "sessiz" sözcüğü "ev" ismini, "ıslak" sözcüğü "tahtalar" ismini, "yağlı" sözcüğü "buğu" ismini, "arsız" sözcüğü "sarmaşık" ismini nitelemiştir. İşte isimleri çeşitli yönlerden belirten ve niteleyen bu sözcükler sıfattır.

SIFATLARI GRUPLANDIRMA
Sıfatlar isimleri ya renk, durum veya biçim özellikleriyle tamamlar ya da işaret, soru, sayı veya belirsizlik yönünden belirtir. İşte bu iki temel özelliklerine göre sıfatlar niteleme sıfatları ve belirtme sıfatları olarak ikiye ayrılır.

Örnek: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı, soru sıfatıyla sağlanmıştır?
A) Nereden hatırınıza geldi de bu işi ortaya koydunuz?
B) İnsanlar hata yaptığını neden bir türlü kabul etmek istemez?
C) Arkadaşlarınla İstanbul'un nerelerini gezeceksiniz?
D) Annem, eşyaları hangi çantaya koydu acaba?
E) Ay sonuna kadar bu siparişlerinizi yetiştireceğinizi düşünüyor musunuz?


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
15 Haziran 2025 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
14 Haziran 2025 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
15 Haziran 2025 Pazar