Belirtili İsim Tamlaması
Hem tamlayanın hem de tamlananın tamlama eklerini aldığı isim tamlamasıdır.
Tamlayan “-ın, -in, -un, -ün” eklerinden birini, tamlanan “-ı, -i, -u, -ü” eklerinden birini alır. “Ben” ve “biz” kişi zamirleri tamlayan olduğunda tamlayan eki “-im” olarak kullanılır. (benim sözüm, bizim evimiz)
Kişi zamirlerinin tamlayan olduğu durumlarda tamlanan eki kişi zamirine bağlı olarak değişir. (sizin eviniz, senin gözlerin, bizim hayatımız, benim gönlüm)
Tamlanana sorulan “neyin” ve “kimin” sorularına tamlayan genellikle cevap verir.
Belirtili İsim Tamlaması Örnekleri:
- Uzanmışım kalmışım yaylının şiltesine. – Yaylının şiltesi
- Rüzgârın önüne katılmışım ben. -Rüzgârın önü
- Ben ta senin yanında hasretim sana. -Senin yanın
- Aşsam zamanı hasretin encamı gelmeden. -Hasretin encamı
- Benim sadık yârim kara topraktır. -Benim yârim
- Az sürer gerçi fakir Üsküdar’ın saltanatı. -Üsküdar’ın saltanatı
- Güneşin vehmi saraylar yaratır camlardan. -Güneşin vehmi
- Dalgın duyuyor rüzgârın ahengini dal dal. -Rüzgârın ahengi
- Görmüş ve geçirmiş denizin kalbine sindi. -Denizin kalbi
- Kerpetenlerle surun dişleri sökülecek. -Surun dişleri
Örnek: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir isim tamlaması kullanılmıştır?
A) Kardeşimin böyle bir şey yapacağını sanmıyordum.
B) Okulunun ne zaman açılacağını bile bilmiyordu.
C) Arkadaşının kitabını bulamayınca çok üzüldü.
D) Evinin düzenli olmasına özen gösterirdi.
E) Sarsıntının önce nerede duyulduğu öğrenilemedi.
çözüm: C seçeneğindeki “arkadaşının kitabı” ifadesi belirtili isim tamlamasıdır.
