Balkan Antantı (9 Şubat 1934)

Nedenleri:

İtalya’nın, Doğu Akdeniz ve Balkanlarda genişleme siyasetine yönelmesi

Almanya’nın Doğu Avrupa’da yayılmacı bir politika izlemesi

Türk – Yunan ilişkilerinin 1930’da dostluğa dönüşmesi Balkan Antantı’nın kurulmasına ortam hazırlamıştır.

Türkiye ve Yunanistan’ın girişimleri ile 9 Şubat 1934’te Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya ve Romanya arasında bir tehlike karşısında ortak savunma yapılması konusunda işbirliğini içeren bu savunma paktı kurulmuştur. Arnavutluk’un İtalya’nın kontrolüne girmesi; Bulgaristan’ın yayılmacı bir siyaset izlemesi bu pakta katılmamalarına neden olmuştur.

Balkan Antantı 1937 yılına kadar varlığını korumuştur. Yugoslavya, 1937’de Bulgaristan ile paktın ruhuna ters düşen bir Dostluk Antlaşması imzalamış ve Balkan Antantı önemini kaybetmiştir.

1939’da ise İkinci Dünya Savaşı’nın başlaması ve İtalya’nın Balkanlardaki etkisi bu paktın resmen dağılmasına yol açmıştır.

Sadabat Paktı (8 Temmuz 1937)

Nedeni:

Doğu Akdeniz’de yayılmacı bir politika izleyen İtalya’nın Habeşistan’ı işgal etmesi Doğu Akdeniz’de İtalyan tehlikesinin ortaya çıkması Türkiye’yi Orta Doğu ülkeleriyle bir takım savunma tedbirleri almaya itmiştir. Türkiye, Afganistan ve İran arasında 2 Ekim 1935’te Cenevere’de üçlü bir antlaşma imzalanmıştır.

Bu antlaşmaya zamanla Irak da katılmıştır. Irak ile sınır sorunu olan Suriye ise antlaşmaya tepki göstermiştir. Türkiye ve İran’ın girişimleri ile 1937’de Türkiye, İran, Irak ve Afganistan arasında bir tehlike karşısında ortak savunma yapılması konusunda işbirliğini içeren bu savunma paktı kurulmuştur.

Uzun süreli olmayan ve güçlü bir işbirliğine dönüştürülemeyen Sadabat Paktı, 1939 yılından sonra dünyada gelişen olaylar karşısında ortadan kalkmıştır.