- Asya Hun Devleti’nin dağılmasıyla Çin hakimiyetine girmek istemeyen Türkler Orta Macaristan’a gelerek Balamir önderliğinde Avrupa Hun Devleti’ni kurmuşlardır.
Uyarı: Hunlar hem Asya da hem de Avrupa da devlet kuran ilk Türk milletidir.
- Avrupa Hun devleti Avrupa’da kurulan İlk Türk devletidir.
- Balamir’in ölümü sonrası devletin başına Uldız, Karaton, Rua gibi hakanlar geçmiş, ancak devlet en parlak yıllarını Attila Döneminde yaşamıştır.
ATİLLA DÖNEMİ
Doğu ve Batı Roma devletlerini hakimiyeti altına almak isteyen Attila bu hedefine ulaşmak için iki gücün birleşmesini engellemek amacıyla önce Uldız Döneminde olduğu gibi Batı Roma’yla iyi ilişkiler kurmuş ve Doğu Roma’ya yönelmiştir.
Attila’nın Doğu Roma Seferleri
Hun Kaçakları Sorunu
Bizans’ın Avrupa Hun Devleti’ni yıpratmak ve kendisi için bir tehlike olmaktan çıkarmak amacıyla Hun Devleti bünyesindeki isyanları kışkırtması ve başarılı olamayanların ülkelerine sığınmasına müsaade etmesi bu sorunu ortaya çıkarmıştır.
Hun kaçakları sorunu yüzünden Avrupa Hun Devleti ve Doğu Roma arasında yapılan savaşı Attila kazanmış ve savaş sonrasında taraflar arasında Margos Antlaşması (434) imzalanmıştır. Buna göre;
- Bizans, Romalı mülteciler ve esirlerin her biri için sekiz altın fidye ödeyecek,
- Hun Devletinden çeşitli nedenlerden dolayı kaçanları Bizans kabul etmeyecek,
Uyarı: Bizans bünyesindeki iltica (sığınma) faaliyetleri önlenmiştir.
- Bizans, Hunlara bağlı kavimlerle ilişki kurmayacak,
Uyarı: Bizans’ın Hunların içişlerine müdahalesi önlenmiştir.
- Ticari faaliyetler sınır kasabalarında devam edecek,
- Bizans’ın Hunlara ödediği vergi iki katına çıkarılacaktır.
Uyarı: Bizans, Hunların siyasi üstünlüğünü kabul etmiş ve Hun Devletinin gelirleri artmıştır.
Balkan Seferleri: Batı Roma Seferi öncesinde doğu sınırını güvence altına almak isteyen Attila tekrar Bizans üzerine sefere çıkmış ve mücadele sonrasında Bizans’la Anatolyus Antlaşması (447) yapılmıştır. Buna göre;
- Bizans’ın Hunlara ödediği vergi üç katına çıkacak,
- Bizans, Hunlara savaş tazminatı ödeyecek,
- Bizans, Hun sınırına 10 km’lik alanda asker bulundurmayacaktır.
kararları alınmıştır
Batı Roma Seferleri
Galya Seferi (451)
- Doğu Roma’yı etkisiz hale getiren Attila, Batı Roma İmparatoru’na kardeşiyle evlenmesini, bunun karşılığında da Roma topraklarının yarısı nın kendisine vermesini teklif etmiş, Batı Roma İmparatoru’nun bu teklifi kabul etmemesi üzerine Galya seferine çıkmıştır.
- Bu seferde iki tarafta bir çok kayıp vermesine rağmen sonuç alınamamıştır.
İtalya Seferi (452)
- Galya Seferi’nin kayıplarını telafi etmek isteyen Attila bu seferde Alpleri aşarak İtalya’ya girmiş bu durum karşısında zor durumda kalan Romalı- lar Papa II. Leo aracılığıyla Attila’dan Hristiyanlık adına af dilemişlerdir.
- Bu gelişme üzerine Sasaniler üzerine sefere çıkmayı planlayan Attila Batı Roma’yı vergiye bağlayarak geri çekilmiştir.
- Attila’nın ölümü sonrasında İlek, Dengizek, İrnek gibi hükümdarlar tarafından devlet gerek iyi yönetilmemesi gerek Hristiyanlığı kabul etmeleri gerekse nüfus içinde azınlıkta kalmalarından dolayı yıkılmıştır. (469)
Uyarı: Avrupa Hun Devleti Almanların Nubelingen Destanı’nın oluşmasında etkili olmuştur.
Uyarı: Attila’nın sarayında Hun dilinden başka Latin ve Germen dilleri de konuşulmuştur. Bu durum;
– Avrupa Hun Devleti’nin farklı uygarlıklar üzerinde hakimiyet kurduklarını
– Çok uluslu yapıya sahip olduklarını
– Farklı kültürlere karşı hoşgörülü olduklarını ve onlardan devlet yönetiminde yararlandıklarını gösterir.
