Atom yarıçapı, atomun büyüklüğünü ölçen önemli bir kimyasal özelliktir. Atom yarıçapı, periyodik tablodaki konuma bağlı olarak değişiklik gösterir. Aynı periyotta soldan sağa gidildikçe ve aynı grupta yukarıdan aşağıya inildikçe atom yarıçapında belirgin değişiklikler gözlemlenir.

9. Sınıf Atom Yarıçapı Testleri (Yeni Müfredat)

Çözümlü Örnek Test Soruları

Soru 1:
Bir periyotta soldan sağa gidildikçe atom yarıçapı nasıl değişir?

A) Artar
B) Azalır
C) Sabit kalır
D) Dalgalanma gösterir

Çözüm:
Bir periyotta soldan sağa gidildikçe proton sayısı artar, bu da çekirdek çekim kuvvetini artırarak atomun küçülmesine neden olur. Bu yüzden atom yarıçapı azalır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Soru 2:
Aşağıdaki elementlerden hangisinin atom yarıçapı en büyüktür?

A) Potasyum (K)
B) Lityum (Li)
C) Flor (F)
D) Klor (Cl)

Çözüm:
Periyodik tabloda aşağıya doğru gidildikçe atom yarıçapı artar. Aynı zamanda soldan sağa doğru gidildikçe atom yarıçapı azalır. Potasyum (K), periyodik tabloda en altta yer aldığından atom yarıçapı en büyüktür. Doğru cevap A seçeneğidir.

Soru 3:
Bir grupta yukarıdan aşağıya inildikçe atom yarıçapı nasıl değişir?

A) Azalır
B) Sabit kalır
C) Artar
D) Önce azalır, sonra artar

Çözüm:
Bir grupta yukarıdan aşağıya inildikçe enerji seviyeleri artar, bu da atom yarıçapının büyümesine neden olur. Doğru cevap C seçeneğidir.

Soru 4:
Aşağıdaki elementlerden hangisinin atom yarıçapı en küçüktür?

A) Kalsiyum (Ca)
B) Magnezyum (Mg)
C) Alüminyum (Al)
D) Sodyum (Na)

Çözüm:
Periyodik tabloda aynı periyotta soldan sağa gidildikçe atom yarıçapı azalır. Bu elementlerden Alüminyum (Al) en sağda yer aldığı için atom yarıçapı en küçüktür. Doğru cevap C seçeneğidir.

Soru 5:
Atom yarıçapı periyodik tablodaki elementlerin hangi özelliklerinden etkilenmez?

A) Proton sayısı
B) Nötron sayısı
C) Elektron sayısı
D) Çekirdek çekim kuvveti

Çözüm:
Nötron sayısı atom yarıçapını doğrudan etkilemez. Atom yarıçapı proton sayısı, çekirdek çekim kuvveti ve enerji seviyeleri gibi faktörlerle ilgilidir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Soru 6:
Bir elementin periyodik tablodaki yeri aşağıdaki şekillerden hangisini etkiler?

A) İyonlaşma enerjisi
B) Atom yarıçapı
C) Elektron ilgisi
D) Hepsi

Çözüm:
Bir elementin periyodik tablodaki yeri atom yarıçapı, iyonlaşma enerjisi ve elektron ilgisi gibi birçok özelliği etkiler. Doğru cevap D seçeneğidir.

Soru 7:
Aynı periyotta bulunan elementler arasında aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Proton sayısı arttıkça atom yarıçapı azalır.
B) Proton sayısı azaldıkça atom yarıçapı azalır.
C) Proton sayısının artışı atom yarıçapını etkilemez.
D) Nötron sayısı atom yarıçapını belirler.

Çözüm:
Aynı periyotta proton sayısı arttıkça çekirdek çekim kuvveti artar ve bu da atom yarıçapının küçülmesine neden olur. Doğru cevap A seçeneğidir.