Atıklar

Herhangi bir faaliyet sonucunda ortaya çıkan kullanılmış, artık istenmeyen ve çevre için zarar oluşturan her türlü maddeye atık denir. Sanayi Devrimi öncesindeki dönemde oluşan atıklar çoğunlukla bitkisel ya da hayvansal kaynaklı atıklar oldukları için doğal ortam içinde kısa sürede ayrışabilmekteydi. Ancak Sanayi Devrimi sonrası hem ortaya çıkan atık miktarı büyük oranda artış göstermiş hem de doğal ortamda kısa sürede ayrışmayan pek çok yeni atık türü ortaya çıkmaya başlamıştır.

Atıklar temel özelliklerine göre katı, sıvı ve gaz atıklar şeklinde sınıflandırılabilir.

Katı Atıklar

Günümüzde insan nüfusunun hızla artması, tüketilen mal miktarı ve çeşitliliğinin artması üretilen katı atık miktarının da büyük boyutlara ulaşmasına neden olmuştur. Günümüzde katı atıkların çok büyük bir bölümünü ambalaj atıkları oluşturmaktadır. Katı atıklar oluştukları yere göre evsel, endüstriyel, tıbbi ve tarımsal atıklar, inşaat ve moloz atıkları şeklinde alt sınıflara ayrılabilir. Katı atıkların çevreye ve insan sağlığına yönelik zararlarını önlemek için bu atıklar toplanmalı, taşınmalı, uzaklaştırılmalı, ayıklanmalı ve imha edilmelidir.

Günlük yaşamda kullanılan eşyaların ve tüketilen gıdaların atıkları çöp sorununu ortaya çıkarmıştır. Bugün özellikle büyük yerleşim birimlerindeki insanların karşılaştığı en büyük çevre sorunlarından biri de çöplerdir. Evsel katı atıkların % 68’ini organik atıklar, kalan kısmını ise kâğıt, karton, tekstil, plastik, deri, metal, ağaç, cam ve kül gibi maddeler oluşturmaktadır.

Uygun şekilde depolanmamış çöpler yer altı ve yüzeysel su kir haşerelerin üremesine, çevreye kötü kokuların yayılmasına, görüntü kirliliğine ve çeşitli hayvanlar vasıtasıyla taşıyıcı mikropların yayılmasına neden olmaktadır.

Sıvı Atıklar

İnsanlar yıllarca denizleri bir çöp deposu olarak görmüştür. Ama günümüzde “Bir şey olmaz” denilen koca denizler kirlenmiştir.

Marmara Denizi veya Ege Denizi’nde seyahat ederken denizin ortasında yüzen poşetleri veya sigara izmaritlerini artık yadırgamıyoruz. Kentler neredeyse tüm kanalizasyon atıklarını denizlere bağlamış durumda. Ama en kötüsü kimyasal atıklar hiçbir arıtma işlemine tabi tutulmadan denizlere veya akarsulara verildiğinde çevre felaketi olabilmektedir. Bazen haberlerde nehirlerde ölen balıkların resimleri yayınlanmaktadır. Bu atıklar, deniz canlılarına geçmekte ve oradan da bunları tüketen insanlara gelmektedir.

Gaz Atıklar

Bu tür atıklar; termik santrallerden, sanayi tesislerinden, taşıtlardan, çöp depolama alanlarından, yangınlardan ve fosil yakıt kullanımından kaynaklanmaktadır. Özellikle sanayi bacalarına filtre takılması önemli bir adımdır. Ayrıca araçlarda kaliteli yakıt kullanılması ve bu araçların bakımlarının düzgün yapılması da önemlidir.