Atatürk Bizimle
1937 yılından itibaren sağlığı bozulan Atatürk’ün Hatay davasına destek vermek için Mersin’e gitmesi hastalığının artmasına sebep olmuştur. İstanbul’a döndükten sonra vasiyetini yazan Atatürk, İş Bankası’ndaki hisse gelirlerinden Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumuna pay tahsis etmiştir.
Cumhuriyetin on beşinci yıl kutlamalarına katılmak üzere Ankara’ya gitmek isteyen Atatürk’ün bu arzusu gerçekleşememiştir.
Atatürk 10 Kasım 1938 Perşembe günü saat 09.05’te Dolmabahçe Sarayı’nda hayata gözlerini yummuştur. Atatürk’ün naaşı 20 Kasım’da Ankara’ya getirilmiştir. Ertesi gün yapılan törenle Etnografya Müzesi‘ndeki geçici kabrine konmuştur.
Atatürk’ün ebedi istirahatgâhı olan Anıtkabir‘in inşası 1944 yılında Rasattepe bölgesinde başlamış, 1953 yılında tamamlanmıştır. Atatürk’ün naaşı 10 Kasım 1953’de Anıtkabir’e defnedilmiştir. Atatürk’ün ölümünden sonra cumhurbaşkanlığına İsmet İnönü gelmiştir.
Not: 2005 yılında 4 milyona yakın yerli ve yabancı ziyaretçi Anıtkabir’i ziyaret etmişken bu sayı 2006 yılında 8, 2007 yılında ise 12 milyonu aşmıştır.
Aşağıda, Atatürk’ün ölümü üzerine dış politikada yer alan görüşlerden bazılarına yer verilmiştir.
“Atatürk, dünya üzerinde yeni bir devir açmış bir insandır. Ben, onun Türk kadınlarına hak vererek ve bir ülkede anayı , yakışır olduğu yüceliğe eriştirerek Batı’ya ders verdiğini nasıl unuturum.”
(Uluslararası Kadınını Birliği Delegesi, Prenses Aleksandrina)
“Milletimiz, en büyük Türk’ün karşısında kederli bir saygı ile eğilmektedir.”
(Romanya)
“Uzun bir yol aşılmış, yüce bir eser ortaya konmuş, bir çok zaferler elde edilmiştir. Bütün bunlar Atatürk’ün eseridir.”
(Polanya, Kurjer Warzavski Gazetesi)
“O,Türkiye’yi kurmakla bütün dünya uluslarına Müslümanların seslerini duyuracak kudrette olduğunu ispat etti. Kemal Atatürk’ün ölümüyle Müslüman dünyası en büyük kahramanını kaybetmiştir. Atatürk gibi bir önder önlerinde bir ilham kaynağı olarak dikildiği hâlde Hind Müslümanları bugünkü durumlarına hâlâ razı olacaklar mı?”
(Muhammed Ali Cinnah-Kaidiazam, Pakistan Cumhurbaşkanı, 1954)
Atatürk ve Mazlum Milletler
Atatürk, sadece Türk milleti n barış içinde ve mutlu yaşamasını yeterli görmemiştir. Tüm dünya milletlerinin barış ve huzur içinde yaşamasını önemsemiş evrensellikte bir liderdir. Atatürk’ün ölümü ile dünyanın çeşitli bölgelerindeki gazeteci, bilim insanı ve liderlerin üzüntülerini dile getirmesi onun evrensel bir lider olduğunun da göstergesidir. Aşağıda buna dair bazı örnekler okuyacaksınız.
“Çağdaş İslam dünyasındaki en büyük Müslümandı ve kuşkusuz tüm İslam dünyası onun ölümüne derin yas tutacaktır. Çağdaş Türkiye’nin yapıcısı ve kurucusu olarak ve başta Yakın Doğu’nun Müslüman devletleri olmak üzere dünyanın diğer kalan kısmına yaptığı çeşitli ve olağanüstü hizmetleri karşısındaki tüm hayranlığı bir basın demecinde açıklayabilmek imkânsızdır.”
Muhammed Ali Cinnah – Pakistan’ın bağımsızlığına önderlik etmiştir. Pakistan’ın ilk devlet başkanıdır.
“Bizim aslımız rengi uçmuş bir kıvılcım iken onun bakışıyla cihanı kaplayan ve aydınlatan bir güneş hâline geldik.”
Muhammed İkbal – Pakistan’ın millî şair ve düşünürlerinden.
“Kemal Atatürk, yalnız bu yüzyılın en büyük adamlarından biri değildir. Biz Pakistan’da, onu geçmiş bütün çağların en büyük adamlarından biri olarak görüyoruz. Askeri bir deha, doğuştan bir lider ve büyük bir yurtsever…”
Eyüp Han – Pakistan Cumhurbaşkanı
“O büyük insan yalnız Türkiye için değil, bütün doğu milletleri için de en büyük önderdi.”
Emanullah HAN – Afgan Kralı
“İngiliz, Fransız ve İtalyanları Anadolu’dan uzaklaştırıp bizi de yenince, karşımızda sıradan bir adam bulunmadığını ve onun gerçek yaratıcı kudretini kavramaktan uzak kalmış olduğumuzu kabul ettik. (1938)”
Yargi PESMAZOĞLU – Yunan Ekonomi Başkanı
“Savaşta Türki e’yi kurtaran, savaştan sonra da Türk milletini yeniden dirilten Atatürk’ün ölümü, yalnız yurdu için değil, Avrupa için de büyük kayıptır. Her sınıf halkın onun ardından döktükleri içten gözyaşları bu büyük kahraman ve modern Türkiye’nin Ata’sına değer bir görünümden başka bir şey değildir.”
Winston CHURCHILL – İngiltere Başbakanı
“Atatürk bu yüzyılın büyük insanlarından b in tarihi başarılarını, Türk halkına ilham veren liderliğini, modern dünyanın ileri görüşlü anlayışını ve bir askeri lider olarak kudret ve yüksek cesaret i hatırlatmaktadır… Çöküntü hâlinde bulunan bir imparatorluktan özgür Türkiye’nin doğması, yeni Türkiye’nin özgürlük ve bağımsızlığını şerefli bir şekilde ilan etmesi ve o zamandan beri koruması, Atatürk’ün, Türk halkının iş Şüphesiz ki, Türkiye’de giriştiği derin ve geniş inkılaplar kadar bir kitlenin kendisine olan güvenini daha başarı ile gösteren başka bir örnek yoktur.”
John F. KENNEDY (A.B.D. Başkanı, 10 Kasım 1963)
