ASİTLERİN, BAZLARIN ÖZELLİKLERİ VE TEPKİMELERİ

1 . Asitlerin Özellikleri

Tatları ekşidir. Asit, Latincede “ekşi” anlamına gelen bir kelimeden türetilmiştir. Günlük hayatta bir çok madde, içerisinde bulunan asit nedeniyle ekşi olarak nitelendirilir. Limonda sitrik asit, elmada malik asit, sirkede asetik asit, çilekte folik asit, üzümde tartarik asit, portakalda askorbik asit, yoğurtta laktik asit, tereyağda bütirik asit bulunmaktadır.

Ciltte yanıcı bir his uyandırırlar. Asitler aşındırıcı, yakıcı ve tahriş edici özelliğe sahiptirler. Metal ve mermer üzerinde aşındırma meydana getirirler. Bu nedenle asitler cam (HF hariç) veya plastik kaplarda muhafaza edilir.

• Mavi turnusol kağıdının rengini kırmızıya dönüştürürler.
• Mor lahana suyunun rengini kırmızıya dönüştürürler.
• Sulu çözeltilerinde iyonlaşırlar ve elektriği iletirler.
• Asitler sulu çözeltilerinde H₃O⁺, yani H⁺ iyonu (proton) oluşturan maddelerdir.
• Aktif metallerle tepkimelerinde H₂ gazı açığa çıkarırlar.
• Çözeltilerinin oda koşullarındaki pH değeri 7’den küçüktür.
• Bazlarla bir araya geldiklerinde tuz oluştururlar.
• Asitli topraklarda yetişen ortanca çiçeği mavi renkte olur.

2. Bazların Özellikleri

• Tatları acıdır.
• Ciltte kayganlık hissi uyandırırlar. Kireç suyu, sabun, deterjan, diş macunu, çamaşır sodası gibi maddeler baz özelliği gösterir.
• Bazik temizlik maddeleri cam ve porselen üzerini aşındırarak matlaştırır.
• Kırmızı turnusol kağıdını maviye dönüştürürler.
• Mor lahana suyunun rengini yeşile dönüştürürler.
• Sulu çözeltilerinde iyonlaşırlar ve elektriği iletirler.
• Bazlar sulu çözeltilerinde OH^– iyonu oluşturan maddelerdir.
• Çözeltilerinin oda koşullarındaki pH değeri 7’den büyüktür.
• Asitlerle bir araya geldiklerinde tuz oluştururlar.
• Bazik veya nötr topraklarda yetişen ortanca çiçeği pembe renkte olur.
• Kuvvetli bazların derişik çözeltileri bazdan etkilenmeyen plastik kaplarda muhafaza edilir.

Asit ve Bazların Tepkimeleri

Asitlerin Metallere Etkisi

Elektron verme eğilimi hidrojenden büyük olan ve oda koşullarında su ile tepkime verebilen K, Na, Ca, Li, Cs, Ba, Sr, Rb gibi metaller aktif metal olarak nitelendirilirler. Aktif metaller asit çözeltisine atıldıklarında çözeltideki H⁺ iyonuna elektron vererek H₂ gazı açığa çıkarırlar. Metal atomları elektron verdikleri için (+) yüklü iyon halde çözeltiye geçerler ve metal aşınmış olur.