Bir madde asit mi, baz mı nasıl tespit ederiz?
Asitler ve bazların koklanması, tadına bakılması ve dokunulması tehlikelidir. Bu sebeple bir maddenin asidik özellik mi yoksa bazik özellik mi gösterdiğini belirlemek için ayraç dediğimiz maddeler kullanılır.

• Turnusol kâğıdı: Asitler mavi renk turnusole etki eder, rengini kırmızıya çevirir. Bazlar kırmızı renk turnusole etki eder, rengini maviye çevirir.
• Fenolftalein: Bazlara etki eder. Fenolftalein damlatılan sıvı bazikse sıvının rengi koyu pembeye (kırmızıya yakın) döner. Fenolftalein asitlerde renk değişimi yapmaz.
• Metil oranj: Hem asitlere hem bazlara etki eder. Metil oranj damlatılan sıvı bazikse sıvının rengi sarıya, asidik ise sıvının rengi kırmızıya döner.

Doğal ayraçlar:
Günlük hayatta yukarıda saydığımız ayraçlara ulaşamayabiliriz. Peki biz kendi ayraçlarımızı yapabilir miyiz ya da ayraç görevi gören başka hangi maddeler var?

• Kırmızı lahananın yaprakları sıcak suda bekletilir, lahana ile suyun rengi patlıcan moruna dönüşür. Elde edilen lahana suyuna asit ya da baz olduğu bilinen maddeler dökülerek lahana suyundaki renk değişimi gözlemlenir. Asidik maddelerde lahana suyu pembe-kırmızı renk, bazik maddelerde ise sarı-yeşil renk verir.
• Kirazlar çekirdeklerinden ayrılır, havanda dövülür, saf suda çözülerek süzgeç kâğıdından süzülür ve pembe renkte çözelti elde edilir. Asidik maddelerde kiraz suyu açık pembe renk, bazik maddelerde ise açık sarı renk verir.
• Kırmızı soğan kabuğu soyularak havanda dövülür, saf suda çözülerek kiremit kırmızısına yakın renkte bir çözelti elde edilir. Asidik maddelerde soğan kabuğu suyu açık kırmızı renk, bazik maddelerde ise açık kahverengimsi renk verir.
• Gül yaprağı havanda dövülür, etil alkolde çözülerek açık kahve tonlarında bir çözelti elde edilir. Asidik maddelerde gül yaprağının özü açık pembe renk, bazik maddelerde ise sarı renk verir.
• Çilek havanda dövülür, saf suda çözülür, süzgeç kâğıdından süzülerek pembe renkli çözelti elde edilir. Asidik maddelerde çilek suyu turuncu-sarı renk, bazik maddelerde ise sarı-yeşil renk verir.
• Bir miktar kuşburnu kaynamakta olan suya atılır. Bir süre sonra koyu kırmızı renkte çözelti elde edilir. Asidik maddelerde kuşburnu suyu kırmızı renk, bazik maddelerde ise yeşil renk verir.