XIX. yüzyılda görülmeye başlamış bir türdür.
Bu tarih yazımında olaylar tek bir sebebe dayandırılmamış, dönemin toplumsal, ekonomik, siyasi, dini, kültürel yapıları ayrıntılarıyla ele alınmıştır.
Bu yazımda olayların araştırılması kaynaklara dayanılarak yapılır ve eser oluşturulurken bu kaynaklar eserde dipnot olarak verilmek suretiyle okuyucu ile de paylaşılır.
Ayrıca araştırmacı olayların gelişimi, yeri, zamanı, sebep ve sonuçları ve bunlar arasındaki ilişkileri bir bütün olarak değerlendirmektedir.