Arap- İsrail Savaşları ve Büyük Devletler
1) Arap- İsrail Savaşları
Filistin halkı 1959 yılında Yaser Arafat tarafından kurulan El-Fetih örgütüyle bağımsızlık mücadelesinde önemli bir örgütlenme sürecine girmiştir.
1964 yılında ise Filistin Kurtuluş Örgütü kuruldu ve örgüt Arap devletleri tarafından tanındı. 1969’a gelindiğinde Yaser Arafat örgüt yönetiminin başına geçti.
6 Gün Savaşı
Daha önceki ünitede İsrail’in kuruluş aşamasını ve yaşanan çatışmaları görmüştük. Bu savaş Arapları ve İsrail’i karşı karşıya getiren üçüncü savaştır. Savaşın başlamasına neden olan gelişmeler; Mısır devlet başkanı Nasırın Akabe Körfezi’ni kapatması ve Sina bölgesindeki BM askerlerinin çekilmesini istemesidir.
5 Haziran 1967 tarihinde başlayan savaş 6 gün sürmüştür ve savaşı Araplar kaybetmiştir. Mısır, Ürdün ve Suriye ortak hareket etmiştir. Mısır ateşkes istemek zorunda kaldı. Savaş sonunda İsrail topraklarını genişletti, Suriye’den Golan Tepelerini aldı ve Süveyş Kanalına ulaştı.
Yom Kippur Savaşı
Mısır’da yeni başkan olan Enver Sedat kaybedilen toprakları almak için harekete geçti. Suriye ile birlikte 6 Ekim 1973’te İsrail’e saldırdı.
Savaşın ilk günlerinde üstün olan Arap kuvvetleri daha sonra İsrail kuvvetlerine yenildiler. İsrail Golan Tepeleri’ni aşarak Süveyş’i geçti. ABD ve SSCB’nin araya girmesiyle savaş sona erdi.
Bu savaşla birlikte İsrail’in ABD’ye bağımlılığı artmıştır, Suudi Arabistan İsrail’i destekleyen ülkelere petrol ambargosu uygulamaya başlamıştır. Buna bağlı olarak da petrol fiyatları artmaya başlamıştır.
3) İslam Konferansı Örgütü
İsrail’in Kudüs’ü işgal etmesi, Mescid-i Aksa’nın kundaklanmaya çalışılması ve yaşanan diğer gelişmeler Müslüman devletlerin örgütlenmesi gerektiğini ortaya koymuştur.
25 Ağustos 1969’da Kahire’de toplanan Arap Devletleri Dışişleri Bakanları İslam Zirvesi kararı aldılar. Aynı yıl 22-25 Eylül’de Fas’ta yapılan toplantıyla Türkiye’nin de içinde bulunduğu 24 ülke İslam Konferansı Teşkilatı’nı kurmuştur.
Teşkilatın ikinci toplantısı 1974 yılında Pakistan’da gerçekleştirildi. 1975 yılında ise İslam Kalkınma Bankası kurulmuştur.
İKÖ, Birleşmiş Milletler gibi tüzel kişiliğe sahiptir. Günümüzde 57 ülke üyedir. Teşkilatın başkanlığını bir dönem Ekmeleddin İhsanoğlu’da yapmıştır.
