Aralıkların Mutlak Değer Gösterimi 9. Sınıf Matematik


Kategoriler: 9. Sınıf Matematik Konuları, Konu Anlatımları, Matematik
Cepokul

Bu yazımızda “Aralıkların Mutlak Değer Gösterimi” konusunun 2024 – 2025 öğretim yılında değişen yeni müfredat ile uyumlu test soruları yer almaktadır. Konu eksiğiniz varsa aşağıdaki bağlantıya tıklayarak konu ile ilgili ders notlarına ulaşabilirsiniz.
9. Sınıf Aralıkların Mutlak Değer Gösterimi Testleri

9. Sınıf Aralıkların Mutlak Değer Gösterimi Ders Notu (Yeni Müfredat)

Uzunluğu 3 birim olan ipin bir ucu sayı doğrusu üzerinde 2 noktasına sabitleniyor. İp, gergin şekilde 2 noktasının sağına ve soluna doğru uzatılıyor ve sayı doğrusun üzerinde çakıştırılıyor.

Bu durumda ipin sayı doğrusu üzerinde temas edebileceği gerçek sayılar kümesini ifade eden aralığı,
2 – 3 = -1 ve 2 + 3 = 5 olmak üzere [-1, 5] kapalı aralığıdır. Şimdi bu aralığı mutlak değerli eşitsizlik olarak ifade edersek,
|x – 2| ≤ 3 biçiminde olur.

Soru: (6, 14) aralığını mutlak değerli eşitsizlik olarak ifade ediniz.

Çözüm:

  • c = (a + b) / 2
    c = (6 + 14) / 2 = 20 / 2 = 10
  • d = (b – a) / 2
    d = (14 -6) / 2 = 8 / 2 = 4
  • |x – c| < d
    |x – 8| < 3
  • (6, 13) aralığının mutlak değerli eşitsizlik olarak ifadesi
    |x – 10| < 4 olacaktır.

Örnek: (-∞, -11] ∪ (-3, ∞] aralığını mutlak değerli eşitsizlik olarak yazınız.

Çözüm: Bu aralığı mutlak değerli eşitsizlik şeklinde ifade etmek için verilen bilgileri kullanarak adımları izleyelim:

  • Aralıkların sınır değerlerini bulalım:
    a = -11 ve b = -3
  • c ve d hesaplayalım:
    c = (a + b) / 2 = (-11 + (-3)) / 2 = -14 / 2 = -7
    d = |a – b| / 2 = |-11 – (-3)| / 2 = |-11 + 3| / 2 = |-8| / 2 = 4
  • Mutlak değer eşitsizliği yazalım:
    Aralığın sol kısmı (-∞, -11] olduğundan mutlak değerli eşitsizlik
    |x + 7| ≥ 4 olur.

Örnek: Bir aracın, yol aldığı belli bir mesafe aralığındaki hızı x km/saat olmak üzere, her x değeri için,
|x – 60| ≤ 12 eşitsizliği sağlanmaktadır. Buna göre, bu aracın hızının alabileceği değerlerin kümesini aralık şeklinde ifade ediniz.

Çözüm:

  • Verilen mutlak değer eşitsizliği: |x – 60| ≤ 12
  • Bu tür eşitsizlikler, şu şekilde çözülür: -12 ≤ x – 60 ≤ 12
  • Şimdi her iki tarafa 60 ekleyerek x‘in alabileceği değerleri bulalım:
    -12 + 60 ≤ x ≤ 12 + 60
    48 ≤ x ≤ 72
  • Aracın hızının alabileceği değerler [48, 72] aralığındadır.

Örnek: |x + 2| > 6 mutlak değerli eşitsizliğini aralık gösterimiyle yazınız.

Çözüm:

  • İlk adımda |x + 2| ifadesini, |x – (-2)| şeklinde yazabiliriz.
    Bu, a = -2 olduğu anlamına gelir.
  • Şimdi a = -2 ve b = 6 değerlerini verilen bilgiye uygulayalım.
    x > -2 + 6 veya x < -2 – 6
    x > 4 veya x < -8
  • Aralık gösterimi:
    (-∞, -8) ∪ (4, ∞)

Aralıkların Mutlak Değer Gösterimi Çözümlü Sorular

 

x ∈ ℝ,


olmak üzere,

  • (a, b) nin mutlak değerli eşitsizlik olarak gösterimi
    |x - c| < d biçimindedir.
  • [a, b] nin mutlak değerli eşitsizlik olarak gösterimi
    |x - c| ≤ d biçimindedir.

Soru:

Aşağıda Aslı ile Eda’nın tatil planı yaparken aralarında geçen konuşma verilmiştir.

  • Aslı: Ben 14 Ağustos – 25 Ağustos arası izinliyim.
  • Eda: Ben 15 Ağustos – 27 Ağustos arası izinliyim.

Buna göre, Aslı ile Eda’nın birlikte yapabileceği tatilin tarih aralığı (x) aşağıdakilerden hangisidir?

A) |x − 15| < 25
B) |x − 15| ≤ 10
C) |x − 4| ≤ 10
D) |x − 5| ≤ 20
E) |x − 20| ≤ 5

Çözüm:

Aslı'nın izinli olduğu tarih aralığı: 14 Ağustos – 25 Ağustos
Eda'nın izinli olduğu tarih aralığı: 15 Ağustos – 27 Ağustos

Bu durumda Aslı ve Eda’nın birlikte tatil yapabileceği ortak tarih aralığını bulmamız gerekiyor. Ortak tarih aralığı, iki tarih aralığının kesişimi olacaktır.

  • Aslı’nın izni: 14 Ağustos – 25 Ağustos
  • Eda’nın izni: 15 Ağustos – 27 Ağustos

Bu aralıkların kesişimi, 15 Ağustos ile 25 Ağustos arasındaki günlerdir. Yani, Aslı ile Eda’nın birlikte tatil yapabileceği tarih aralığı 15 Ağustos – 25 Ağustos olacaktır. Bu aralığı mutlak değer olarak ifade edecek olursak:

Merkez = (15 + 25) / 2 = 20
Yarıçap = (25 - 15) / 2 = 5

Mutlak değerli gösterim: |x − 20| ≤ 5
Doğru seçenek: E

Sayı doğrusu üzerinde bir aralığın mutlak değerle gösterimi, aralık sınırlarının merkezinden olan uzaklıkla tanımlanabilir. Bir aralığın mutlak değerle ifade edilmesi, sayıların bir merkez noktasına olan mesafesinin belirtilmesi anlamına gelir. Bu sayede, sayıların sınırları ve aralığın genişliği daha kolay hesaplanabilir.

Kapalı Aralıkların Mutlak Değer Gösterimi:

Bir aralık [a, b] kapalı aralığında verilen iki sınırın mutlak değerle gösterimi şu şekilde yapılır:

  • Aralığın ortası, c = (a + b) / 2 formülüyle bulunur.
  • Aralığın genişliği (yarı çapı) ise d = |a - b| / 2 formülüyle hesaplanır.

Bu durumda, aralık mutlak değerli bir eşitsizlikle şu şekilde ifade edilir: ∣x−c∣ ≤ d Bu formül, sayı doğrusu üzerinde c noktasına d birim uzaklıkta olan tüm sayıları tanımlar.

Örnek: [-1, 5] aralığına bakalım.

  • c = (−1 + 5) / 2 = 2
  • d = |−1 - 5| / 2 = 3

Bu aralık mutlak değer olarak |x - 2| ≤ 3 şeklinde ifade edilir. Yani sayı doğrusunda 2 noktasına 3 birim uzaklıkta olan tüm sayılar bu aralıkta yer alır.


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
5 Haziran 2022 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
18 Haziran 2022 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
19 Haziran 2022 Pazar