EDEBİ METİNLERDE ANLATICI TÜRLERİ
Birinci Kişi Ağzından Anlatım
– Olayı, durumu yaşayan kişinin bizzat anlatmasıyla gerçekleşen anlatımdır.
– Birinci kişi ağzından anlatımda, anlatıcı olayın içinde yer alır.
– “Ben”, “biz” zamirleri ya da birinci tekil şahıs, birinci çoğul şahıs ekleri kullanılır.
Örnek: Evimiz dördüncü kattaydı. Site bahçesinden gürültüler geliyordu. Hemen aşağı indim. Ne olduğunu merak ediyordum. Babamın bir adamla hareketli konuştuğunu gördüm.
Anlatıcı: Birinci kişili anlatım
Örnek: Dün Tünel’de Galatasaray’a kadar dükkânlara baktım. Esnaf bile zevk sahibi. İnsan bir bahçede geziyormuş gibi oluyor. Her yer camekân çiçek gibi Sonra halkı da bambaşka.
Anlatıcı: Birinci kişili anlatım
Üçüncü Kişi Ağzından Anlatım
– Üçüncü kişi ağzından anlatımda, anlatıcı olayın içinde değildir. Olayları dışarıdan gözlemleyerek aktarır.
– Üçüncü tekil şahıs, üçüncü çoğul şahıs ekleri kullanılır.
Örnek: Evleri dördüncü kattaydı. Site bahçesinden gürültüler geliyordu. Hemen aşağı indi. Ne olduğunu merak ediyordu. Babasının bir adamla hareketli hareketli konuştuğunu gördü.
Örnek: Sabah ahşap evin önünde bir hareketlilik başladı. Evden önce evin en küçük kızı neşe ile ayrıldı. Birkaç dakika sonra büyük kız, elinde kitaplarıyla çıktı kapıdan. Çocukların annesi çoktan temizliğe başlamıştı belli ki. Elinde bir bezle evin camlarını silmeye koyuldu kadın.
Anlatıcı: Üçüncü kişili anlatım
Örnek: Erdem arkasına bakmadan yürüyordu. Sinirliydi. Belli ki onu çok kızdırmışlardı. Öfkesi her hâlinden belli oluyordu. intikamını mutlaka almalıydı. Bu yapılanlar onların yanına kalmamalıydı.
Anlatıcı: Üçüncü kişili anlatım