ALKOLLER VE ETERLER

Alkoller:

Yapısında — OH grubu bulunan organik bileşiklerdir.

R — OH şeklinde ifade edilirler. Genel formülleri C_nH_2n+2O’dur.

“_ OH“ grubunun bağlı olduğu C atomu sp³ hibritleşmesi yapmıştır. – OH grubu bir karbon atomuna bir tane bağlanmıştır.

Polar moleküllerdir. İlk üç üyesi su ile her oranda karışır. Ancak karbon sayısı arttıkça sudaki çözünürlük azalır.

Kendi aralarında ve su ile hidrojen bağları oluştururlar.

Karbon sayıları eşit olan eterlerle monoalkoller izomerdir.

Kaynama noktaları, aynı karbon sayılı hidrokarbon ve eterlerden büyüktür.

Alkol moleküllerinde dallanma arttıkça kaynama noktası düşer.

Yapısında bir tane — OH grubu içeren bileşikler monoalkollerdir. “—OH” grubunun bağlı olduğu C atomunun alkil sayısına göre monoalkoller üç grupta incelenir.

Alkoller IUPAC’a göre adlandırılırken;

1. “-OH“ grubunun bulunduğu en uzun karbon zinciri seçilir.

2. Hidroksil grubunun bağlı olduğu karbon atomu en küçük sayıyı alacak şekilde karbon zinciri numaralandırılır.

3. Karbon zincirine bağlı olan farklı gruplar ve atomlar numaraları belirtilerek yazılır.

4. Karbon zincirindeki karbon sayısına karşılık gelen alkan ismine “ol” eki eklenir.

5. Bileşikte iki tane – OH grubu varsa “diol”, üç tane — OH grubu varsa “triol” gibi ekler adlandırmaya eklenir.

Alkollerin Elde Edilme Yöntemleri:

1. Alkenlere asit (H₂SO₄) katalizörlüğünde su katılması ile alkol elde edilir. Bu tepkime elektrolilik katılma tepkimesidir ve tepkimede Markovnikov kuralı geçerlidir.

Alkollerin Kimyasal Özellikleri

1 . Alkoller O₂ ile yanma tepkimesi verirler.

Eterler:

Sudaki (H – O – H) hidrojenlerin yerine alkil ya da aril gruplarının gelmesi ile oluşan organik bileşiklerdir.

R₁ — O — R₂ şeklinde gösterilirler. (R₁ ve R₂ aynı olabilir.)

Polar moleküllerdir.

Suda çözünebilirler. Karbon sayısı arttıkça çözünürlükleri azalır.

Oksijen atomunun eşlenmemiş elektron çiftlerinden dolayı Lewis bazıdırlar.

Kendi aralarında hidrojen bağları oluşturamazlar.

Eşit karbon sayılı mono alkollerle izomerdirler.

Kaynama noktaları eşit karbon sayılı alkollerden düşük, alkanlarla ise hemen hemen aynıdır.

Çözücü olarak kullanılırlar.

IUPAC’a göre adlandırmaları yapılırken karbon sayısı fazla olan alkil grubu ana zincir olarak kabul edilir ve bu grup oksijen atomuyla birlikte alkoksi (R — O —) olarak adlandırılır.