Akım Geçen Düz Bir Telin Etrafında Oluşan Manyetik Alan video 10. sınıf
Akım Geçen Bir Telin Etrafındaki Manyetik Alan video 11. sınıf
Üzerinden akım geçen düz telin etrafında oluşan manyetik alan, telin bulunduğu düzleme diktir. Manyetik alan çizgileri telin etrafında halkalar şeklinde oluşur. Oluşan manyetik alanın yönü sağ el kuralı ile bulunur. Üzerinden akım geçen tel, başparmak ile akım aynı yönde olacak şekilde sağ elin avuç içine alınır. Bu durumda bükülen dört parmak, manyetik alanın dolanım yönünü gösterir.
Üzerinden akım geçen düz telin etrafında oluşan manyetik alanın büyüklüğü, telden geçen akım şiddeti ile doğru orantılıdır. Akım şiddeti artırıldığında telin etrafında oluşan manyetik alanın şiddeti de artar. Telden geçen akımın yönünün değişmesi, manyetik alanın yönünün değişmesine neden olur. Üzerinden akım geçen düz telin etrafında oluşan manyetik alanın büyüklüğünü etkileyen faktörlerden biri de iletken telin, manyetik alan şiddetinin inceleneceği noktaya olan dik uzaklığıdır. Telin etrafındaki bir noktada oluşan manyetik alan şiddeti, o noktanın tele olan dik uzaklığı ile ters orantılıdır. İletken tele yaklaşıldıkça manyetik alanın büyüklüğü artarken telden uzaklaşıldığında azalır.
Akım Geçen Düz Bir Telin Etrafında Oluşan Manyetik Alan video 10. sınıf konu anlatımı
Deneyin Yapılışı
1. Adım: Anahtar açık durumdayken pusulanın fotoğrafını tabletle çekerek fotoğrafı “1 numaralı
fotoğraf” şeklinde tablete kaydediniz.
2. Adım: Pusula Şekil I’deki konumdayken üretecin kademe düğmesini 3 V’a getirip anahtarı kapatınız.
Ampermetrede okunan değeri kaydediniz. Pusula ibresi dengeye geldiğinde fotoğrafını
tabletle çekerek fotoğrafı “2 numaralı fotoğraf” şeklinde tablete kaydediniz (Şekil I’deki gibi).
3. Adım: Üretecin kademe düğmesini 6 V’a getirip ampermetrede okunan değeri defterinize kaydediniz.
Pusula ibresindeki sapmayı gözlemlemek için pusula ibresi dengeye geldiğinde pusula
ibresinin fotoğrafını tabletle çekerek fotoğrafı “3 numaralı fotoğraf” şeklinde tablete kaydediniz.
4. Adım: Üretecin kademe düğmesini 3 V’a getirip pusulayı elinizle bakır tele doğru Şekil II’deki gibi
yaklaştırınız. Pusula, bakır tele yakın konumdayken anahtarı kapatıp pusula ibresi dengeye
geldiğinde fotoğrafını çekerek “4 numaralı fotoğraf” şeklinde tablete kaydediniz.
Sonuç ve Değerlendirme
1. 1, 2 ve 3 numaralı fotoğrafl arı inceleyiniz. Ampermetrede okunan değerlere göre pusula ibresinin
sapma miktarındaki farklılığın sebebini arkadaşlarınızla tartışınız.
2. 2 ve 4 numaralı fotoğrafl arı inceleyiniz. Pusulanın tele olan uzaklığının değişmesinin pusula ibresindeki
sapma miktarını nasıl etkilediğini arkadaşlarınızla tartışınız.