Aerobik Solunum (Oksijenli Solunum) Biyoloji Tyt Ayt
OKSİJENLİ SOLUNUM = Aerobik solunum
Bütün ökaryotlarda (bitki, mantar, hayvan v.s) ve prokaryotların çoğunda (zorunlu anaerobikler hariç) oksijenli solunum görülür. Fermantasyon genelde ilave yapılan bir olaydır. Örneğin insanlar oksijenli solunum yapar ama oksijen yetersizliği durumunda, oksijenli solunumla beraber laktik asit fermantasyonu da yaparlar.
Enerji verici besinler karbonhidrat, yağ ve proteinlerdir. Solunum enerji verme olayı olduğuna göre protein, yağ ve karbonhidratlar önce monomerlerine kadar sindirilir daha sonra da solunumda kullanılırlar. Ancak vitaminler enerji verici değildir. Yani vitaminlere solunum enzimleri etki etmez.
Oksijenli solunumda glikoz, aminoasit, yağ asidi ve gliserol kullanıldığında oluşan ATP, karbondioksit, su ve ısı miktarları farklı olabilir. Ayrıca aminoasitler solunumda kullanıldığında oluşan amonyak bazı hayvanlarda amonyak olarak atılırken, bazılarında üre ya da ürik aside dönüştürülerek atılır.
Oksijenli solunumun basamakları:
1. Glikoliz
2. Krebs çemberi
3. ETS (Elektron taşıma sistemi : Oksidatif fosforilasyon evresi)
Ökaryotlarda oksijenli solunum sitoplazmada başlar (glikoliz) mitokondride (krebs ve ETS) biter. Oksijenli solunum yapan prokaryotlarda mitokondri yoktur. Bunun yerine hücre zarının sitoplazmaya doğru yaptığı zar kıvrımları olan mezozom bulunur.
Matrix
DNA, RNA ve Ribozom taşır. Krebs çemberi burada gerçekleşir.
Krista
ETS taşır. Oksijenli solunumun ETS basamağı burada gerçekleşir.